Τι προκαλεί την ξήρανση πεύκων και ελάτων – Η απάντηση του “Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ”
Μετά από αίτημα της Αντιπεριφερειάρχη Ορεινής και Δασικής Πολιτικής Αικατερίνης Καλαντζή και από επί τόπου εξέταση νεκρωμένων δένδρων πεύκης και ελάτης και συλλογή υλικού από τον Δ/ντή Ερευνών του «Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ» Δημήτριο Αβτζή, την Τετάρτη 16 Απριλίου 2025, κοινοποιήθηκε η απάντηση των αποτελεσμάτων της εργαστηριακής ανάλυσης για τα αίτια πρόκλησης του παρατηρούμενου ανησυχητικού φαινομένου.
Στο έγγραφο ενημέρωσης του «Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ», ο Δρ. Αβτζής ενημερώνει επίσημα για τα ευρήματα της έρευνάς του και προτείνει λύσεις που θα περιορίσουν την εξάπλωση του φαινομένου, καθώς η ξήρανση οφείλεται σε συνδυαστική εμφάνιση ξυλοφάγων και φλοιοφάγων εντόμων.
Η πληθυσμιακή αύξηση που αυτά τα είδη παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια ευνοείται αρχικά από δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες (όπως η παρατεταμένη ξηρασία που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια από την άνοιξη έως και το φθινόπωρο, οι υψηλές θερμοκρασίες όλου του έτους ακόμη και κατά την περίοδο του χειμώνα) οι οποίες επιδρούν αρνητικά στη φυσιολογία των δέντρων, ευνοώντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη πληθυσμών φλοιοφάγων και ξυλοφάγων εντόμων.
Ως τρόπο ανάσχεσης της εξάπλωσης των εντόμων, το «Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ» προτείνει την έγκαιρη υλοτόμηση και απομάκρυνση των νεκρών και κυρίως των προσβεβλημένων δέντρων πεύκης και ελάτης, στο μέτρο του δυνατού. Με τον τρόπο αυτό αφενός θα μειωθεί το πληθυσμιακό δυναμικό των εντόμων ενώ ταυτόχρονα θα ελαχιστοποιηθεί και η διαθέσιμη τροφή που θα συντηρούσε τον πληθυσμό τους.
Η καταλληλότερη περίοδος για μια τέτοια επέμβαση προτείνεται χρονικά από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη καθώς σε αυτήν την περίοδο τα έντομα θα βρίσκονται κάτω από το φλοιό και εντός του ξύλου των δέντρων και έτσι οι επεμβάσεις έχουν άμεσο αντίκτυπο στο πληθυσμό τους. Εναλλακτικά στις περιπτώσεις δύσκολης πρόσβασης και αδυναμίας μεταφοράς των υλοτομημένων, προτείνεται η απομάκρυνση του φλοιού των προσβεβλημένων δένδρων, καθώς με τον τρόπο αυτό τα φλοιοφάγα έντομα θα εκτεθούν σε εξωγενείς βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες που σταδιακά θα επιδράσουν αρνητικά στον πληθυσμό τους.
Η Aντιπεριφερειάρχης είχε μεταφέρει την ανησυχία πολιτών και υπηρεσιών για το φαινόμενο της αυξανόμενης συχνότητας εμφάνισης ξήρανσης ατόμων ελάτης και πεύκης στα δάση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και ειδικότερα στις ΠΕ Φθιώτιδας, Ευρυτανίας και Φωκίδας, οπότε μετά την αποστολή των πορισμάτων της έρευνας του «ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ», δήλωσε: «Το φαινόμενο της εκτεταμένης ξήρανσης ατόμων ελάτης μας είχε προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία κατά τους τελευταίους μήνες, και για αυτό είχαμε την πρωτοβουλία ως Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας να έλθουμε σε επαφή με το «Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ». Σήμερα με την απάντηση και την καθ΄όλα τεκμηριωμένη έκθεση του κ. Αβτζή, δεν σας κρύβω ότι τόσο θεσμικά όσο και ως δασικός η ίδια, αισθάνομαι την ανακούφιση που μας προκαλεί η αίσθηση του να γνωρίζουμε την αιτία του προβλήματος και τους τρόπους αντιμετώπισής του. Τα αποτελέσματα της έρευνας κοινοποιήθηκαν επίσημα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ώστε σε συνεργασία με την Επιθεώρηση Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής και τις Δνσεις Δασών όλης της ΠΣΤΕ των οποίων αρμοδιότητα αποτελεί η υλοτόμηση και απομάκρυνση των νεκρωμένων και προσβεβλημένων δένδρων, να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες πιστώσεις και να επισπευθούν οι απαιτούμενες ενέργειες και όσο το δυνατό πιο σύντομα να αντιμετωπιστεί και να περιοριστεί το φαινόμενο, διασφαλίζοντας έτσι τα όμορφα δάση μας της Περιφέρειάς μας αλλά και όλης της Ελλάδας».
