Και τα περιαστικά δάση δεν είναι ακατοίκητα…

Μου έστειλε προχθές ένας φίλος ένα βίντεο για τις εργασίες που γίνονται στον λόφο του Προφήτη Ηλία της Λαμίας.

Τον είδα αρκετά αναστατωμένο λέγοντας μου ότι «αφορά την ανατολική πλευρά του προφήτη Ηλία, που βλέπει τα Γαλανέικα. Αποψίλωσαν όλο το δάσος από τα πουρνάρια, που κρατάνε το νερό. Στον επόμενο Daniel θα πνιγούν τα Γαλανέικα».

Τον ενημέρωσα, με βάση αυτά που διαβάζουμε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, ότι πρόκειται για εργασίες «συντήρησης και αναβάθμισης των χώρων δασικής αναψυχής στο άλσος πευκόδενδρων στο Ισιαδάκι και τον Άγιο Λουκά καθώς και καθαρισμού του περιαστικού δάσους στον Προφήτη Ηλία, οι οποίες έχουν εγκριθεί από το Δασαρχείο Λαμίας για να υλοποιηθούν από την ΕΡΓΟΣΕ, ως αντισταθμιστικό έργο για τις δασικές εκτάσεις που κατελήφθησαν από την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Τιθορέα – Λιανοκλάδι» Μεταξύ των άλλων περιλαμβάνονται «δασοκομικές εργασίες καθαρισμού του περιαστικού δάσους 450 στρεμμάτων στον Προφήτη Ηλία και στην Περιφερειακή Οδό Λαμίας με τον καθαρισμό υπάρχουσας βλάστησης, το κόψιμο χόρτων, την εκθάμνωση και την αποκλάδωση»

Το είχα δει κι εγώ πηγαίνοντας για προπόνηση και μου έκανε εντύπωση ο τρόπος, που έβαλαν τα μηχανήματα, τη φαγάνα, μέσα στο δάσος καταστρέφοντας κάθε μικρό πεύκο και πουρνάρι, φυτά και λουλούδια. Το κακό τώρα έγινε. Το θέμα είναι να μην συνεχιστεί αυτό και αλλού με τον ίδιο τρόπο. Και να θυμίσω, ιδιαίτερα στους δασικούς υπαλλήλους, ότι τα δάση δεν είναι ακατοίκητα… ακόμα και τα περιαστικά. Κατά την γνώμη μου τώρα πρέπει να γίνουν κάποια πρόσθετα έργα με μικρά ίσως αναχώματα και αναβαθμούς στους μικρούς χειμάρρους, για να αποφευχθούν τυχόν πλημμυρικά με την πρώτη νεροποντή, όχι Daniel μόνο…

Και να επισημαίνω κάτι που το έχω ξαναγράψει. Σε πολλές πόλεις, ιδιαίτερα εκείνες με ανάγλυφο και χαμηλή κάλυψη πρασίνου, όπως η Λαμία, τα ρέματα που ρέουν από τους λόφους προς τον αστικό ιστό μετατρέπονται σε απειλή κάθε φορά που σημειώνονται έντονες βροχοπτώσεις. Τα μικρά αντιπλημμυρικά φράγματα -γνωστά και ως αναβαθμοί ή φραγματάκια ανάσχεσης- αποτελούν μια απλή, οικονομική και περιβαλλοντικά συμβατή λύση για τον μετριασμό αυτών των φαινομένων. Πρόκειται για ήπιες τεχνικές παρεμβάσεις που κατασκευάζονται κατά μήκος των ρεμάτων, κυρίως σε σημεία με κλίση. Οι αναβαθμοί αυτοί επιβραδύνουν τη ροή του νερού, μειώνοντας τη δυναμική του χειμάρρου, περιορίζοντας τη διάβρωση και επιτρέποντας σε μέρος της ροής να διεισδύσει στο έδαφος, εμπλουτίζοντας και τον υδροφόρο ορίζοντα. Οι κατασκευές αυτές μπορούν να είναι ξύλινες ή λιθόκτιστες, από φυσικά υλικά, εναρμονισμένες με τη φύση, χωρίς αλλοίωση του οικοσυστήματος.

Εκτός από την αντιπλημμυρική προστασία, τα μικρά φράγματα προσφέρουν πρόσθετα οφέλη: Βελτιώνουν το μικροκλίμα και την υγρασία του εδάφους, συμβάλλουν στην αναγέννηση της φυσικής βλάστησης, λειτουργούν ως φυσικά φίλτρα στερεών υλικών και ρύπων και ενισχύουν την ανθεκτικότητα της πόλης στην κλιματική αλλαγή.

Σε μια εποχή όπου η ένταση και η συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων αυξάνεται, τέτοιες παρεμβάσεις δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαία συνιστώσα μιας νέας φιλοσοφίας διαχείρισης των ρεμάτων και των πρανών των πόλεων. Η ολοκληρωμένη προσέγγιση απαιτεί, βεβαίως, και άλλα μέτρα όπως: διατήρηση της φυσικής κοίτης, καθαρισμός ρεμάτων, αποτροπή αυθαίρετων επεμβάσεων, ενίσχυση της φυτοκάλυψης. Είναι μια πράξη ευθύνης προς το περιβάλλον και την ασφάλεια των πολιτών.

Στέφανος Σταμέλλος

https://www.e-ecology.gr
https://www.facebook.com/stefanos.stamellos/