‘Εφυγε η εμβληματική αγωνίστρια της αντίστασης Ελένη Τραγγανίδα Μακρυνιώτη
‘Εφυγε από την ζωή σε ηλικία 91 ετών η γνωστή μαχήτρια του ΔΣΕ, αγωνίστρια της εθνικής αντίστασης Ελένη Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη. Η “Μυρτιά” του βουνού, το όνομα που της είχαν δώσει η σύντροφοί της στα βουνά της Ρούμελης, η αντάρτισσα, η αλύγιστη αγωνίστρια, έφυγε από τη ζωή περήφανα όπως περήφανε έζησε με “το όπλο παρά πόδα”.
Γεννήθηκε στο χωριό Μαριολάτα Φωκίδας το 1933. Δεν πρόλαβε να τελειώσει το δημοτικό σχολείο, αλλά γαλουχήθηκε στις αξίες και τα ιδανικά του αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο από τον κομμουνιστή πατέρα της, τον Ηλία, ο οποίος κυνηγήθηκε για τις ιδέες του και εξορίστηκε από τη μεταξική δικτατορία, ενώ ήταν μεταξύ των γηραιότερων ανταρτών του ΕΛΑΣ. Αργότερα, το 1947, θα δολοφονούνταν άνανδρα και φρικτά, διά αποκεφαλισμού, από τις συμμορίες που αποτελούνταν από πρώην συνεργάτες των κατακτητών και λυμαίνονταν την ελληνική ύπαιθρο. Οπως η πλειοψηφία των παιδιών της γενιάς της, συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση ως Αετόπουλο κι έπειτα στην ΕΠΟΝ, ενώ, με την έναρξη του εμφύλιου πολέμου, κατατάχτηκε εθελοντικά στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, στο Αρχηγείο Παρνασσίδος με αρχηγό τον Διαμαντή και στο Τάγμα του Κρόνου, 2ος Λόχος με λοχαγό τον Φίτσιο. Το Τάγμα είχε χώρο δράσης τη Ρούμελη. Τραυματίστηκε το 1948 στο Κοκοσάλεσι, πιάστηκε αιχμάλωτη και πέρασε στρατοδικείο (τα γεγονότα αυτά αποτελούν το περιεχόμενο του πρώτου της βιβλίου «Μυρτιά του Βουνού»). Λόγω του νεαρού της ηλικίας της δεν εκτελέστηκε και φυλακίσθηκε στις φυλακές Αβέρωφ.
Η ίδια είχε δώσει το παρόν πριν λίγα χρόνια σε εκδήλωση, στο Δημοτικό Θέατρο της Λαμίας, που είχε διοργανώσει η ΕΠ Ανατολικής Στερεάς – Εύβοιας του ΚΚΕ, τιμώντας τις Ρουμελιώτισες μαχήτριες του ΔΣΕ, παρουσία πολυμελούς αντιπροσωπείας της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα.
Στο βήμα ανέβηκε η ίδια η μαχήτρια του ΔΣΕ Ελένης Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη η οποία έκανε μια σύντομη αναφορά στη διλοχία της Ταξιαρχίας του Κρόνου που έκανε τη διείσδυση στην Πάρνηθα.
Η ΕΠ Ανατολικής Στερεάς – Εύβοιας του ΚΚΕ απένειμε τιμητικές πλακέτες στις παρούσες μαχήτριες του ΔΣΕ και στις οικογένειες όσων δεν μπόρεσαν να παραβρεθούν. Η εκδήλωση έκλεισε με το «Πέσατε θύματα».
Είχε γράψει το βιβλίο Μυρτιά του Βουνού – Μαρτυρία μιας Ανταρτοπούλας.
Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για τον θάνατο της Ελένης Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη:
«Το ΚΚΕ αποχαιρετά την συντρόφισσα Ελένη Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη που “έφυγε” σήμερα από τη ζωή, πλήρης ημερών.
Η σ. Ελένη γεννήθηκε στο χωριό Μαριολάτα της Φωκίδας το 1933. Δεν πρόλαβε να τελειώσει το δημοτικό σχολείο, αλλά γαλουχήθηκε στις αξίες και τα ιδανικά του αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο από τον κομμουνιστή πατέρα της, τον Ηλία, ο οποίος κυνηγήθηκε για τις ιδέες του και εξορίστηκε από τη μεταξική δικτατορία, ενώ ήταν μεταξύ των γηραιότερων ανταρτών του ΕΛΑΣ.
Όπως η πλειοψηφία των παιδιών της γενιάς της, συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση ως Αετόπουλο κι έπειτα στην ΕΠΟΝ, ενώ κατατάχτηκε το 1946 εθελοντικά στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, στο Αρχηγείο Παρνασσίδος με αρχηγό τον Διαμαντή και στο Τάγμα του Κρόνου, 2ος Λόχος με λοχαγό τον Φίτσιο. Το Τάγμα είχε χώρο δράσης τη Ρούμελη. Τραυματίστηκε το 1948 στο Κοκοσάλεσι, πιάστηκε αιχμάλωτη και πέρασε στρατοδικείο. Λόγω του νεαρού της ηλικίας της δεν εκτελέστηκε και φυλακίσθηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Τα γεγονότα αυτά αποτέλεσαν και το περιεχόμενο του βιβλίου της, «Μυρτιά του Βουνού».
Ατσαλώθηκε και πάλευε ως μέλος του Κόμματος, πιστή στα ιδανικά και τους σκοπούς του ενάντια στο άδικο. Τα τελευταία χρόνια ήταν μέλος της ΚΟΒ Ταξιάρχη Κορυδαλλού. Αποτέλεσε παράδειγμα για τις νέες γενιές κομμουνιστών, με την μαχητικότητα της και την προσπάθεια να μεταδώσει όσα έζησε και για όσα αγωνίστηκε. Ξεχώριζε με την ευγένειά της, την υπομονή της, την αγάπη της στον πολιτισμό. Όσο της επέτρεπε η εύθραυστη κατάσταση της υγείας της, από τη δράση του Κόμματος αντλούσε δύναμη και ήταν πάντα παρούσα.
Το 2016 τιμήθηκε, μαζί και με άλλες γυναίκες, από την Επιτροπή Περιοχής Ανατολικής Στερεάς – Εύβοιας για την προσφορά της στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.
Θα’ ναι πάντα ανάμεσά μας στο δρόμο του αγώνα, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για τον σοσιαλισμό – κομμουνισμό! Θα ‘ναι πάντα στη σκέψη μας με το χαμόγελό της.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στην κόρη της Μαρούλα, τον γιο της Γρηγόρη, τα εγγόνια της και τους οικείους της».
Ελένη Γερασιμίδου:
Η Λενίτσα του Μακρυνιώτη, από το χωριό Μαργιολάτα, η δικιά μου Λενίτσα, η ανταρτοπούλα του ΔΣΕ που μου χάρισε τη συγγένεια της -ναι αυτή είναι η λέξη- αυτή που χαιρότανε όταν έβλεπε στη σκηνή να ζωντανεύει η ζωή της κι άπλωνε την ανοιχτή αγκαλιά της να μας χωρέσει όλους.
Η ακριβή μου Ελένη που ως το τέλος έβρισκε τρόπους να γελάμε και να τραγουδάμε.
Η Ελένη που έμαθε γράμματα και θάματα στις φυλακές Αβέρωφ, που τα Χριστούγεννα μου έλεγε τα κάλαντα που έμαθε εκεί και βροντοφώναζε όλη την αισιοδοξία και τη δύναμη που έπαιρναν εκεί μέσα -τα καλύτερα μου χρόνια έλεγε κι ας τα έσκιαζε η φοβέρα- Ελένη μου που τα λέγαμε όλα, έχω τόσα από σένα. Να μη φοβάσαι για μένα όπως για κανένα από τους δικούς σου.
Γείρε το όμορφο κεφάλι σου στο δίκοχο με τα ένδοξα γράμματα και ξεκουράσου μικρή μου αντάρτισσα…