Τοπική Αυτοδιοίκηση και Σύνταγμα (Και στη μέση η πολιτική επικοινωνία)

Είναι αρκετά δύσκολο να ξεχωρίσεις την Τοπική Αυτοδιοίκηση από την πολιτική. Είναι αρκετά δύσκολο να ξεχωρίσεις την σύγχρονη συμμετοχική δημοκρατία από το «κομματικό Κράτος».

Όμως δεν είναι ανέφικτο και απαγορευτικό.

Ας μην ξεχνάμε ότι η Τοπική αυτοδιοίκηση είναι το πρώτο –και κατά την άποψή μου, το μοναδικό- πολιτικό σχολείο των πολιτών. Είναι εκείνος ο θεσμός που φέρνει τη δημοκρατία δίπλα στον πολίτη, δίπλα στο δημότη, δίπλα στην καθημερινότητά του. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων είναι άκρως διοικητική λειτουργία και όχι άσκηση πολιτικής. Διότι η δημόσια πολιτική ασκείται, στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων από την «κεντρική» νομοθετική και εκτελεστική εξουσία. Εκεί υπάρχει η κανονιστική αυτονομία, η δυνατότητα να θέτεις κανόνες δικαίου πρωτογενώς.

Δυστυχώς, εκ του Συντάγματος, στην τοπική αυτοδιοίκηση υπάρχει μόνο η διοικητική αυτοτέλεια και η οικονομική αυτοτέλεια, ως συνταγματικοί άξονες άσκησης τοπικής αυτοδιοίκησης από τα τοπικά όργανα «υπό ιδίαν ευθύνη», έχοντας προς τούτο το δικό τους προϋπολογισμό εσόδων-εξόδων, τη δική τους περιουσία και τη δική τους ταμειακή υπηρεσία.

Το Κράτος αρκείται στο να μεταβιβάσει αρμοδιότητες που συνάδουν προς την άσκηση διοίκησης επί των τοπικών υποθέσεων, αλλά το κυριότερο να ασκήσει εποπτεία νομιμότητας στις αποφάσεις των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (και όχι έλεγχο όπως λανθασμένα αναφέρουν αρκετοί αυτοδιοικητικοί, πού καλό θα ήταν να ανοίγουν που και που και κανένα σύγγραμμα που αναφέρεται στην τοπική αυτοδιοίκηση και να διαβάζουν τη θέση της σύγχρονη επιστήμης).

Δυστυχώς, όσο οι πολιτικοί δεν αντιλαμβάνονται πως χτυπά η καρδιά της τοπικής δημοκρατίας, αλλά αντιθέτως επιδιώκουν με πολλούς επικοινωνιακούς χαρακτηρισμούς να μεταβάλουν το συνταγματικό χαρακτήρα της τοπικής δημοκρατίας και της λαϊκής βούλησης σε ένα αμιγώς πολιτικό θεσμό, αυτός ο υπέροχος συνταγματικός θεσμός δεν θα έχει τη θέση που του αρμόζει.

Αντιθέτως, θα επιβραδύνεται η περαιτέρω ανάπτυξή του, μέσα σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον που θέλει την τοπική αυτοδιοίκηση μπροστά στην αντιμετώπιση των σύγχρονων οικονομικών, κοινωνικών και υγειονομικών κρίσεων, αλλά και στην πλήρη εφαρμογή της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (κυρίως) για την οικονομική και κοινωνική συνοχή. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Κρατών της Ευρώπης σε τοπικό επίπεδο επιλέγει το αναλογικό σύστημα εκλογής και ανάδειξης των μελών των οργάνων των Ο.Τ.Α.

Διαμάχες μεταξύ των κομμάτων στην σύγχρονη τοπική δημοκρατία είναι αδιανόητες και εκτός τόπου και χρόνου, λες και η δεκαετία που πέρασε με τα σκληρά Μνημόνια και τη δημιουργική λογιστική δεν μας δίδαξε τίποτα.

Συγκρίσεις μεταξύ των Σχεδίων-Προγραμμάτων «Ιωάννης Καποδίστριας», «Καλλικράτης» ή «Κλεισθένης» δεν έχουν κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο, αφού η θεσμοθέτηση κάθε Σχεδίου ή Προγράμματος ανάγεται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους με διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, αλλά και διαφορετικές βάσεις άσκησης περιφερειακής πολιτικής.

Διλήμματα όπως «Ακυβερνησία» ή «Κυβερνησιμότητα» των Ο.Τ.Α., «απλή αναλογική» ή «ενισχυμένη αναλογική», «Καλλικράτης» ή «Κλεισθένης», μόνο ως πολιτικές «ντρίπλες» (σύμφωνα με ποδοσφαιρικούς όρους) θα μπορούσαν να θεωρηθούν, μέσα στην πολύ μεγάλη «κόντρα» του ποιος θα «Κυβερνήσει» τις τοπικές κοινωνίες.

Ο «γαλάζιος», ή ο «κόκκινος», ή ο «πράσινος» (τυχαία η σειρά αναγραφής), «εμείς» ή «αυτοί».

Λες και τα τοπικά προβλήματα έχουν χρώμα, λες και τα προβλήματα ανάπτυξης της υπαίθρου έχουν πολιτικό χρώμα, λες και θα γίνει η μεγάλη αναπτυξιακή επανάσταση εάν ο Χ Δήμαρχος ή Περιφερειάρχης θα είναι «δικός μας» και δεν θα είναι «δικός τους».

Σε κάθε περίπτωση όμως, η οποιαδήποτε πλειοψηφία εντός του Κοινοβουλίου, θα πρέπει να νομοθετεί με γνώμονα το Σύνταγμα, με γνώμονα τις εκλογικές συνταγματικές αρχές, με βασικό γνώμονα τη θέληση του Εκλογικού Σώματος. Εδώ κάτι τόνισε η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής με την Έκθεσή της. Αλλά ποιος την ακούει πριν σηκώσει το χέρι και ψηφίσει!!!!!!!!!!! Η πλειοψηφία υπερισχύει της επιστημονικής άποψης.

Δεν είναι νέα αυτή η πολιτική στάση.

Και επιτέλους ως επιδιώξουμε την «πολιτική ενότητα και συμπόρευση στην έκδοση των αποφάσεων» εντός της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Ίσως αυτή θα ήταν η καλύτερη κληρονομία που θα μπορούσαμε να αφήσουμε στους αυριανούς πολίτες της Χώρας μας. Γι’ αυτό ήμουν και είμαι θετικός με τον «Κλεισθένη» και για κανένα άλλο λόγο.

Ίσως οι πρόσφατες τρεις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (μία της Ολομέλειας και δύο από το Γ’ Τμήμα, οι οποίες παραπέμφθηκαν ομοίως στην Ολομέλεια για την τελική κρίση της συνταγματικότητας) να αλλάξουν τον τρόπο σκέψεως της εκάστοτε πλειοψηφίας της Βουλής (αν και δεν το βλέπω).

Γιατί πέρα και πάνω από την πολιτική βρίσκεται το Σύνταγμα, βρίσκεται η βούληση των πολιτών, βρίσκεται η ισότητα της ψήφου, βρίσκεται η γνήσια δημοκρατική αρχή.

Φυσικά και θα επανέλθω όταν θα εκδοθούν και οι υπόλοιπες δύο αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, είτε είναι θετικές, είτε είναι αρνητικές. Γιατί πρωτίστως το έχω ως ευθύνη προς τους φοιτητές μου, πού τους μαθαίνω την σύγχρονη τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά και στους υπολοίπους συμ-πολίτες, γιατί θα πρέπει κάποια στιγμή να βάλουμε μπροστά το «Εμείς» της σύγχρονης δημοκρατίας και των απλών δημοτών, μέσα από την συναίνεση και την σύμπλευση στα μεγάλα τοπικά προβλήματα, από το «οι δικοί μου» και «οι δικοί σου» του κομματικού Κράτους.

Σε συνέχεια σας παραθέτω τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (σε περίληψη από την ιστοσελίδα του Δικαστηρίου), όπου :

α) με την πρώτη απόφαση (ΟλομέλειαΣτΕ 1189/2022) εκρίθη αμετάκλητα η αντίθεση προς το Σύνταγμα των διατάξεων του Ν. 4623/2019, σχετικά με τροποποίηση της ρύθμισης για τον ορισμό Αντιδημάρχων στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες μετά τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών,

β) με τη δεύτερη απόφαση (ΣτΕ Γ´ Τμ. (5μ) 2366/2021, παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια για τελική κρίση ως προς την συνταγματικότητα), σχετικά με το πρόσωπο που θα πρέπει να αποτελεί τον Πρόεδρο του Συμβουλίου (Δημοτικής) Κοινότητας άνω των 300 κατοίκων (εκρίθη από το Γ’ Τμήμα ως αντισυνταγματική) και

γ) με την τρίτη απόφαση (ΣτΕ Τμ. Γ´ 760/2022, παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια για τελική κρίση ως προς την συνταγματικότητα) σχετικά με την μεταβολή του τρόπου συγκρότησης δημοτικών επιτροπών και Δ.Σ. δημοτικών ν.π. αμέσως μετά τις εκλογές της 26.5.-2.6.2019 με τους ν. 4623, 4625, 4635/2019 (ομοίως εκρίθη από το Γ’ Τμήμα ως αντισυνταγματική).

Φυσικά, αυτονόητο είναι, ότι η κρίση για τυχόν αντισυνταγματικότητα θα επηρεάσει και τις Περιφέρειες (σε όμοια νομικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα στη σύνθεση της Οικονομικής Επιτροπής, στην μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια προς την αντίστοιχη Οικονομική Επιτροπή), ασχέτως εάν οι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί μέχρι και τώρα αφορούν τους Δήμους και φυσικά η τυχόν αντισυνταγματικότητα από ποιο χρονικό σημείο θα υφίσταται και πόσο θα επηρεάσει τη νομιμότητα της αποφάσεως των ανωτέρω οργάνων.

Οι εξελίξεις στην τοπική αυτοδιοίκηση παρουσιάζονται και στο Κέντρο Έρευνας και Διαχείρισης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Αποκέντρωσης του Παντείου Πανεπιστημίου (https://www.facebook.com/groups/1033907284188186).

Οι περιλήψεις των ανωτέρω αποφάσεων έχουν ως κάτωθι :

1η Απόφαση
ΣτΕ Ολ 1189/2022
Αντίθετη προς το Σύνταγμα η τροποποίηση της ρύθμισης για τον ορισμό Αντιδημάρχων στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες μετά τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών.

Το άρθρο 207 παρ. 1 του ν. 3852/2010, όπως είχε τροποποιηθεί και ίσχυε κατά τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών της 26ης Μαΐου και της 2ας Ιουνίου 2019, προέβλεπε ότι στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες (κοινότητες που εκτείνονται στην περιφέρεια ενός νησιού), οι οποίες είχαν οριστεί στο σύνολό τους ως μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες, ορίζεται Αντιδήμαρχος ο δημοτικός σύμβουλος που έχει εκλεγεί στην εκλογική περιφέρεια της δημοτικής κοινότητας, ανεξαρτήτως της δημοτικής παράταξης στην οποία αυτός ανήκει, με μόνη επιφύλαξη ότι, εφόσον ανήκει σε δημοτική παράταξη άλλη από αυτήν του Δημάρχου, η παράταξή του δεν θα αντιταχθεί στον ορισμό του, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 3852/2010. Με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 περίπτ. στ’ του ν. 4623/2019, ο οποίος άρχισε να ισχύει από τις 9.8.2019, τροποποιήθηκε η ανωτέρω ρύθμιση περί ορισμού Αντιδημάρχων στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες και προβλέφθηκε πλέον ο ορισμός ως Αντιδημάρχου δημοτικού συμβούλου της πλειοψηφούσας δημοτικής παράταξης εκλεγέντος στην οικεία εκλογική περιφέρεια, άλλως, σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοιος, στην πλησιέστερη. Με την ανωτέρω απόφαση του Δικαστηρίου κρίθηκαν τα εξής: Με την επίδικη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 περίπτ. στ’ του ν. 4623/2019, καθ’ ο μέρος αυτή καταλαμβάνει τον ορισμό Αντιδημάρχων στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες κατά την αμέσως επόμενη των εκλογών της 26ης Μαΐου και της 2ας Ιουνίου 2019 δημοτική περίοδο, ο νομοθέτης επεμβαίνει, μετά τη διεξαγωγή των εκλογών και μάλιστα σε χρόνο κατά τον οποίο έχουν ήδη εξαχθεί τα εκλογικά αποτελέσματα, στην ανάδειξη οργάνου διοίκησης οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης, την οποία είχε εξαρτήσει η ισχύουσα κατά τον χρόνο των εκλογών ρύθμιση από το εκλογικό αποτέλεσμα σε συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια, η οποία είχε οριστεί ως μονοεδρική. Με την επέμβαση, επομένως, αυτή, την οποία δεν προκύπτει ότι υπαγόρευσαν επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, μεταβάλλεται εκ των υστέρων το πλαίσιο άσκησης του κατοχυρούμενου στο άρθρο 5 του Συντάγματος δικαιώματος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι και νοθεύεται η εκφρασθείσα θέληση των εκλογέων των νησιωτικών δημοτικών κοινοτήτων, η οποία διαμορφώθηκε κατά συνεκτίμηση, εκτός άλλων, και της νομοθετικής πρόβλεψης περί ορισμού στις εν λόγω κοινότητες ως Αντιδημάρχου του εκλεγέντος στην οικεία εκλογική περιφέρεια δημοτικού συμβούλου, ανεξαρτήτως του αν έχει αυτός εκλεγεί με τον επιτυχόντα ή με άλλο εκλογικό συνδυασμό. Με τα δεδομένα, επομένως, αυτά, η επίδικη διάταξη, καθ’ ο μέρος προβλέπεται η άμεση εφαρμογή της, παραβιάζει τις αρχές της λαϊκής κυριαρχίας, της ισότητας των όρων του εκλογικού ανταγωνισμού και της ελεύθερης και ανόθευτης εκδήλωσης του λαϊκού φρονήματος, που διέπουν και τις εκλογές για την ανάδειξη των αρχών των οργανισμών της τοπικής αυτοδιοίκησης και απορρέουν από τα άρθρα 1 παρ. 1 και 2, 4 παρ. 1, 5 παρ. 1, 51 παρ. 3, 52 και 102 του Συντάγματος.

2η Απόφαση
ΣτΕ Γ´ Τμ. (5μ) 2366/2021
Τα άρθρα 79 και 40 (παρ. 4) του ν. 3852/2010, όπως είχαν τροποποιηθεί με τα άρθρα 67 και 63 του ν. 4604/2019 (Α΄ 50/26.3.2019) και ίσχυαν κατά τον χρόνο διεξαγωγής των δημοτικών εκλογών της 26.5.2019, όριζαν ότι ως πρόεδρος του συμβουλίου (δημοτικής) κοινότητας άνω των 300 κατοίκων εκλέγεται, με μυστική ψηφοφορία από το σύνολο των μελών του συμβουλίου, ο σύμβουλος «ενός από τους δύο πρώτους κατά σειρά εκλογής συνδυασμούς, που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης μεταξύ των υποψηφίων του συνδυασμού του», ενώ, κατ’ εξαίρεση, αν ο πρώτος κατά σειρά εκλογής συνδυασμός συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, ως πρόεδρος του συμβουλίου της κοινότητας αναδεικνύεται απευθείας ο πρώτος σε σταυρούς σύμβουλος του συνδυασμού αυτού. Η ανωτέρω ρύθμιση καταργήθηκε, αμέσως μετά τις εκλογές της 26.5.2019, με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 9 περιπτ. α΄, β΄ και γ΄ του ν. 4623/2019(Α΄ 134/9.8.2019) και του άρθρου 10 παρ. 4 του ν. 4625/2019 (Α΄ 139/31.8.2019), με τις οποίες ορίσθηκε ότι πρόεδρος του συμβουλίου κοινότητας άνω των 300 κατοίκων ορίζεται ο σύμβουλος του πρώτου κατά σειρά εκλογής συνδυασμού που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης μεταξύ των υποψηφίων του συνδυασμού του. Με την ανωτέρω παραπεμπτική στην Ολομέλεια απόφαση έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία, ότι οι προαναφερόμενες διατάξεις των νόμων 4623/2019 και 4625/2019, κατά το μέρος που καταλαμβάνουν την αμέσως επόμενη των εκλογών της 26.5.2019 δημοτική περίοδο (1.9.2019 – 31.12.2023), παραβιάζουν τα δικαιώματα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι, καθώς και τις αρχές της ελεύθερης και ανόθευτης εκδήλωσης της λαϊκής θέλησης, ως έκφρασης της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας, και της ισότητας των όρων του εκλογικού ανταγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 1 (παρ. 1 και 2), 4 (παρ. 1), 5 (παρ. 1), 51 (παρ. 3), 52 και 102 (παρ. 2) του Συντάγματος, δεδομένου ότι τόσον οι εκλογείς όσο και οι εκλεγέντες κατά τις εν λόγω εκλογές σύμβουλοι κοινότητας είχαν συνεκτιμήσει, για τη διαμόρφωση της εκλογικής τους βούλησης, την ανωτέρω καταργηθείσα ρύθμιση του ν. 4604/2019. Κατά τη γνώμη της μειοψηφίας, δεν συντρέχει παραβίαση των ανωτέρω αρχών και δικαιωμάτων, δεδομένου ότι ο ν. 4604/2019 δεν προέβλεπε την άμεση ανάδειξη του προέδρου του συμβουλίου κοινότητας από το εκλογικό σώμα, αλλά την εκλογή του με μυστική ψηφοφορία από το ίδιο το συμβούλιο (εκτός αν ο πρώτος κατά σειρά εκλογής συνδυασμός συγκέντρωνε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%).

3η Απόφαση
ΣτΕ Γ´ 760/2022
Αντισυντ/κή η μεταβολή του τρόπου συγκρότησης δημοτικών επιτροπών και Δ.Σ. δημοτικών ν.π. αμέσως μετά τις εκλογές της 26.5.-2.6.2019 με τους ν. 4623, 4625, 4635/2019 (εν μέρει συγκλίνουσα γνώμη, αντίθ. μειοψ.). Παραπομπή στην Ολομέλεια.

Με τις διατάξεις των άρθρων 2 (παρ. 1) και 6 (παρ. 1, 2, 4) του ν. 4623/2019 και 10 παρ. 6 περίπτ. α΄ του ν. 4625/2019, καθώς και του άρθρου 177 παρ. 3 του ν. 4635/2019 θεσπίσθηκαν αλλαγές στον τρόπο συγκρότησης της οικονομικής επιτροπής, της επιτροπής ποιότητας ζωής, καθώς και των Δ.Σ. δημοτικών νομικών προσώπων (Δ.Ε.Υ.Α. κ.λπ.), προκειμένου στα όργανα αυτά να υπάρχει πλειοψηφία της παράταξης του δημάρχου. Με την ανωτέρω παραπεμπτική στην Ολομέλεια απόφαση έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία, ότι οι εν λόγω διατάξεις, κατά το μέρος που καταλαμβάνουν την αμέσως επόμενη των εκλογών της 26.5.2019 και της 2.6.2019 δημοτική περίοδο (1.9.2019 – 31.12.2023), παραβιάζουν τα δικαιώματα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι, καθώς και τις αρχές της ελεύθερης και ανόθευτης εκδήλωσης της λαϊκής θέλησης, ως έκφρασης της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας, και της ισότητας των όρων του εκλογικού ανταγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 1 (παρ. 1 και 2), 4 (παρ. 1), 5 (παρ. 1), 51 (παρ. 3), 52 και 102 (παρ. 2) του Συντάγματος, δεδομένου ότι τόσον οι εκλογείς όσο και οι εκλεγέντες δημοτικοί σύμβουλοι είχαν συνεκτιμήσει, για τη διαμόρφωση της εκλογικής τους βούλησης, τις ισχύουσες κατά τον χρόνο των εκλογών αυτών ρυθμίσεις του ν. 4555/2018 (άρθρα 76 και 91), με τις οποίες προβλεπόταν η συγκρότηση των προαναφερόμενων συλλογικών οργάνων χωρίς αντίστοιχη ρύθμιση περί πλειοψηφίας της παράταξης του δημάρχου. Κατά την, εν μέρει συγκλίνουσα προς την πλειοψηφία και εν μέρει αποκλίνουσα από αυτήν, γνώμη, με τις προεκτεθείσες διατάξεις, καθ’ ό μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις διενεργηθείσες εκλογές της 26.5.2019 και της 2.6.2019, ο νομοθέτης παρενέβη στη λειτουργία των Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού επιφέροντας δύο βασικές και αλληλένδετες μεταξύ τους αλλαγές στο υφιστάμενο σύστημα: αφενός μετέβαλε τον τρόπο συγκρότησης της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής, προκειμένου να εξασφαλισθεί σε αυτές η πλειοψηφία της παράταξης του δημάρχου· αφετέρου προέβη σε αθρόα μεταφορά ιδίως στην οικονομική επιτροπή αποφασιστικών αρμοδιοτήτων σημαντικού οικονομικού αντικειμένου, οι οποίες μέχρι τότε ανήκαν στο άμεσα εκλεγόμενο συλλογικό όργανο διοίκησης των δήμων, το δημοτικό συμβούλιο, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 65 παρ. 1 του ν. 3852/2010, έχει το γενικό τεκμήριο αρμοδιότητας για τα θέματα που αφορούν τον δήμο. Σε αυτό δε το συλλογικό όργανο η παράταξη του δημάρχου ενδέχεται να μην έχει την πλειοψηφία, λόγω της συγκρότησής του με βάση το σύστημα της απλής αναλογικής, φαινόμενο που ανέκυψε κατά τις εκλογές της 26.5.2019 και της 2.6.2019 σε 231 από τους 332 δήμους της Χώρας. Συνεπώς, ο νομοθέτης απέβλεψε στη μεταφορά ορισμένων εκ των εξ ορισμού σημαντικών αρμοδιοτήτων του δημοτικού συμβουλίου σε άλλα έμμεσα συλλογικά όργανα του δήμου, με παράλληλη μεταβολή του τρόπου συγκρότησης των τελευταίων, προκειμένου να εξασφαλίσει σε αυτά την πλειοψηφία της παράταξης του δημάρχου. Υπό τα δεδομένα αυτά, οι ρυθμίσεις αυτές συνέχονται μεταξύ τους ως ενιαίο σύνολο, έχουν κοινή στόχευση και επεμβαίνουν τόσο στη συγκρότηση των έμμεσων αυτών συλλογικών οργάνων του δήμου όσο και στη λειτουργία, υπό τη συγκρότηση αυτή, των ανωτέρω οργάνων κατά την άσκηση των ανατεθειμένων σε αυτά νέων, σημαντικού χαρακτήρα, αρμοδιοτήτων. Με την επέμβαση ωστόσο αυτή, η οποία έλαβε χώρα αμέσως μετά τη διεξαγωγή των εκλογών και μάλιστα σε χρόνο κατά τον οποίο είχαν ήδη εξαχθεί τα εκλογικά αποτελέσματα, μεταβλήθηκε εκ των υστέρων το πλαίσιο άσκησης του κατοχυρούμενου στο Σύνταγμα δικαιώματος εκλογής των αρχών των Ο.Τ.Α.· και τούτο, διότι η εκφρασθείσα θέληση των εκλογέων είχε διαμορφωθεί κατά συνεκτίμηση, εκτός άλλων, και του ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα κατά τις εκλογές αυτές νομοθεσία, οι αποφάσεις που αφορούν σημαντικές αρμοδιότητες του δήμου, όπως αυτές που προαναφέρθηκαν και που αφορούν ζητήματα που κατ’ εξοχήν συνάπτονται με την κατοχυρούμενη στο άρθρο 102 παρ. 2 του Συντάγματος οικονομική αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α., θα λαμβάνονται από το δημοτικό συμβούλιο, όργανο διοίκησης του δήμου με άμεση δημοκρατική νομιμοποίηση, απαιτουμένων ενδεχομένως ευρύτερων συναινέσεων για την επίτευξη πλειοψηφίας. Εξ άλλου, κατά τον χρόνο ψήφισης των σχετικών διατάξεων, δεν είχε δοκιμαστεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής του ν. 4555/2018, ώστε να δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος η κατά τα ανωτέρω τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του νομοθέτη στη θέληση των εκλογέων. Για τους λόγους αυτούς, οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, καθ’ ό μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις εκλογές της 26.5.2019 και της 2.6.2019, έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις των άρθρων 5 (παρ. 1), 52 και 102 (παρ. 2) του Συντάγματος και, συνεπώς, εφόσον, κατά τη βούληση του νομοθέτη, συνέχονται μεταξύ τους ως ενιαίο σύνολο και δεν μπορούν να εφαρμοσθούν αυτοτελώς, πρέπει να παραμερισθούν στο σύνολό τους ως αντισυνταγματικές και να εφαρμοσθούν κατά τη συγκρότηση των εν λόγω δημοτικών επιτροπών οι προϋφιστάμενες αυτών διατάξεις. Αντιθέτως, κατά την ίδια γνώμη, δεν αντίκεινται στις ανωτέρω συνταγματικές διατάξεις οι ρυθμίσεις που αφορούν την ανάδειξη των μελών των Δ.Σ. δημοτικών νομικών προσώπων (Δ.Ε.Υ.Α. κ.λπ.), καθόσον οι εν λόγω οργανωτικές μεταβολές δεν συνδυάζονται και με μεταφορά αρμοδιοτήτων από άμεσα όργανα διοίκησης του δήμου προς τα αντίστοιχα συλλογικά όργανα των νομικών αυτών προσώπων. Κατά τη γνώμη της μειοψηφίας, δεν συντρέχει παραβίαση των ανωτέρω αρχών και δικαιωμάτων, δεδομένου ότι ο ν. 4555/2018 δεν προέβλεπε την άμεση ανάδειξη των μελών της οικονομικής επιτροπής, της επιτροπής ποιότητας ζωής και των διοικητικών συμβουλίων των εν λόγω δημοτικών νομικών προσώπων από το εκλογικό σώμα, αλλά τον ορισμό τους έμμεσα από το δημοτικό συμβούλιο. Εξ άλλου, κατά την ίδια γνώμη, όσον αφορά ειδικότερα την οικονομική επιτροπή και την επιτροπή ποιότητας ζωής, τυχόν αντισυνταγματικότητα της μεταφοράς αρμοδιοτήτων σε αυτές από το δημοτικό συμβούλιο με τον ν. 4623/2019 δεν επηρεάζει, πάντως, τη συνταγματικότητα των επίδικων περί συγκρότησής τους διατάξεων, αλλά αφορά τη νομιμότητα των αντίστοιχων αποφάσεων των εν λόγω επιτροπών στο πλαίσιο της άσκησης των ανωτέρω μεταβιβασθεισών αρμοδιοτήτων.