Η θέση της Ελλάδας στη δημογραφία του ποδοσφαίρου της Ευρώπης εν καιρώ πανδημίας

H ελληνική Super League είναι το 6ο πιο… γηρασμένο πρωτάθλημα στην Ευρώπη, 5ο χειρότερο στην κατηγορία συμμετοχής παικτών που έχουν αγωνιστεί τουλάχιστον τρία χρόνια στους συλλόγους τους μεταξύ 15 και 21 ετών, 7ο στην χρησιμοποίηση ξένων παικτών και 7ο από το τέλος σχετικά με τον αριθμό και χρόνο συμμετοχής των νέων μεταγραφών στην ομάδα.

Αυτά είναι συμπεράσματα που προκύπτουν από την τελευταία μηνιαία ανάλυση του CIES, διεθνούς κέντρου αθλητικών σπουδών, που βρίσκεται στο Νοσατέλ και δημιουργήθηκε σε συνεργασία της FIFA και του Πανεπιστημίου της ελβετικής πόλης, όπου γίνεται μελέτη σε 31 ευρωπαϊκά πρωταθλήματα σχετικά με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των παικτών τους.

Η μελέτη καλύπτει την περίοδο από το 2009 έως το 2020 και για να συμπεριληφθεί, ένας παίκτης πρέπει να είναι παρών την 1η Οκτωβρίου του έτους στην πρώτη ομάδα του συλλόγου που αναλύθηκε (ή στις 20 Οκτωβρίου για το 2020). Επιπλέον, πρέπει να έχει ήδη παίξει σε παιχνίδια πρωταθλήματος κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σεζόν ή, αν όχι, να έχει παίξει αγώνες σε πρωταθλήματα κατά τη διάρκεια καθεμιάς από τις δύο προηγούμενες σεζόν. Για το τελευταίο έτος, το δείγμα αναφέρεται σε 12.088 ποδοσφαιριστές σε 479 ομάδες (25,32παίκτες ανά σύλλογο).

Όπως αναφέρεται το τυπικό προφίλ ενός ποδοσφαιριστή στα 31 πρωταθλήματα που αναλύθηκαν είναι 26 ετών, με ύψος 182,2 εκατοστά, που βρίσκεται στην πρώτη ομάδα για περίπου δύο χρόνια και τέσσερις μήνες και έχοντας, σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις, ήδη “μεταναστεύσει” στο εξωτερικό στο πλαίσιο της ποδοσφαιρικής του καριέρας.

ΗΛΙΚΙΑ

Περισσότερα από τέσσερα χρόνια χωρίζει το… νεότερο πρωτάθλημα (Σλοβακία/ 23,78) από αυτό που αποτελείται από τους γηραιότερους παίκτες (Τουρκία/27,91). Η γαλλική Ligue 1 είναι το μόνο από τα μεγάλα πρωταθλήματα όπου οι ποδοσφαιριστές είναι νεότεροι από τον μέσο όρο (25,63) που μετρήθηκε για τα 31 πρωταθλήματα που μελετήθηκαν.

Η ελληνική Super League βρίσκεται στην έκτη θέση από το τέλος με μέσο όρο ηλικίας 26,61 έτη. Έίναι αλήθεια ότι μία από τις κύριες αλλαγές που παρατηρήθηκαν το 2020 μετά την πανδημία είναι η αύξηση του ποσοστού των πολύ νέων παικτών στις ομάδες. Μεταξύ 2009 και 2019, οι ποδοσφαιριστές κάτω των 19 ετών κατά τη στιγμή της έρευνας αντιπροσώπευαν, κατά μέσο όρο, το 3,2% του συνολικού αριθμού των παικτών. Στις 20 Οκτωβρίου 2020, το ποσοστό αυτό έφτασε σε επίπεδο ρεκόρ 4,0%. Το ποσοστό των παικτών που έκαναν το ντεμπούτο τους σε ένα επαγγελματικό πρωτάθλημα κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλό όσο το 2020: 5,4% σε σύγκριση με ένα μέσο όρο 4,1% μεταξύ 2009 και 2019.

Με πέντε πιθανές αλλαγές, οι προπονητές έχουν δώσει περισσότερες πιθανότητες στους νέους για ντεμπούτο. Η αύξηση ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτη στα λιγότερο ανταγωνιστικά πρωταθλήματα. Στις 20 Οκτωβρίου 2020, μόνο το 2,8% των παικτών από ομάδες των πέντε μεγάλων πρωταθλημάτων (big-5) είχαν κάνει το ντεμπούτο τους κατά τη διάρκεια της σεζόν (+ 0,2% σε σύγκριση με τον μέσο όρο που μετρήθηκε μεταξύ 2009 και 2019). Μεταξύ των ίδιων περιόδων, το ποσοστό των παικτών στα 11 λιγότερα πιο ανταγωνιστικά πρωταθλήματα, αυξήθηκε από 5,1% σε 7,0% (+ 1,9%). Η γερμανική Bundesliga είναι το μοναδικό πρωτάθλημα big-5 όπου η μέση ηλικία των παικτών έχει μειωθεί μετά την πανδημία. Eπίσης, παρατηρήθηκε «αναζωογόνηση» σε 17 από τα 26 άλλα πρωταθλήματα που αναλύθηκαν. Αυτό το αποτέλεσμα επιβεβαιώνει ότι η COVID-19 ενίσχυσε την απόσταση όσον αφορά την εμπειρία των παικτών μεταξύ ομάδων διαφορετικών επιπέδων.

ΣΥΜΜΕΤΟXH:

Αντιμετωπίζοντας ακόμη πιο σκληρές οικονομικές δυσκολίες από ό, τι στο παρελθόν, οι ομάδες βασίστηκαν περισσότερο σε παίκτες από τις ακαδημίες των νέων τους. Αφού υποχώρησε έπεσε συνεχώς από το 2009 έως το 2018, το ποσοστό των ποδοσφαιριστών που έπαιξαν για τουλάχιστον τρεις σεζόν μεταξύ 15 και 21 ετών στον σύλλογό , αυτό αυξήθηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Ωστόσο, το ποσοστό των ποδοσφαιριστών αυτών παραμένει σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο (17,8%) από το μέσο όρο που καταγράφηκε κατά την προηγούμενη δεκαετία (20,5%). Στις 20 Οκτωβρίου 2020, οι η κατηγορία αυτών των ποδοσφαιριστών αντιπροσώπευαν πάνω από το ένα τέταρτο των ομάδων στα πρωταθλήματα κορυφαίων κατηγοριών επτά χωρών: Ισραήλ, Σλοβενία, Ελβετία, Τσεχία, Νορβηγία, Σλοβακία και Φινλανδία. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παικτών που συμμετείχαν σε ομάδες έχει το Ισραήλ (33,1%), ενώ το μικρότερο εμφανίζει η Πορτογαλία (7,4%). Η ελληνική Super League, στον σχετικό πίνακα, μετρήθηκε πέμπτη από το τέλος με ποσοστό 12,2% Όσον αφορά τα πέντε μεγάλα πρωταθλήματα, η υψηλότερη αξία μετρήθηκε στην Ισπανία: 20,2%.

ΞΕΝΟΙ

Τον Οκτώβριο του 2019, οι ξένοι παίκτες αντιπροσώπευαν το 41,9% χρόνου συμμετοχής στις ομάδες, έναντι 41,2% ένα χρόνο αργότερα. Ωστόσο, το ποσοστό για το 2020 είναι 37,8%. Οι ξένοι είναι ν πλειοψηφία σε εννέα πρωταθλήματα. Ιδιαίτερα υψηλές τιμές έχουν μετρηθεί στις κορυφαίες κατηγορίες της Κύπρου (67,8%), της Τουρκίας (65,3%) της Πορτογαλίας (63,7%) και της Ιταλίας (58,4%). Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά ξένων παικτών καταγράφηκαν στη Σερβία (14,8%), στην Ουκρανία (20,6%) και στο Ισραήλ (21,1%). Η ελληνική Super είναι 7η με ποσοστό 56,4%. Τα άλλα πρωταθλήματα όπου οι ξένοι αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των παικτών στις ομάδες, βρίσκονται στη Μεγάλη Βρετανία (Αγγλία/56,6% και Σκωτία/51,2%) και στη Δυτική Ευρώπη (Βέλγιο/59,1% και Γερμανία/54,7%).

ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ:

Τον Οκτώβριο του 2019, 43,2% των παικτών που ερωτήθηκαν είχαν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια του έτους. Αυτό το ποσοστό είχε φτάσει σε νέο ρεκόρ το 2017 (45,0%) και έπεσε στη συνέχεια. Η πανδημία ενίσχυσε έτσι μια υπάρχουσα πτωτική τάση. Στις 20 Οκτωβρίου 2020, το ποσοστό των νέων συμμετοχών σε ομάδες ήταν μόνο 40,7%.

Αντιμετωπίζοντας τις απώλειες που οφείλονται στην πανδημία, οι ομάδες έχουν διατηρήσει μεγαλύτερο ποσοστό παικτών σε σύγκριση με τις συνήθεις προηγούμενες πρακτικές τους.

Η ελληνική Super League μετρήθηκε στην 7η θέση από το τέλος της σχετικής κατάταξης με ποσοστό 48%. Το κορυφαίο ποσοστό έχει η Σερβία(53,4%), μπροστά από την Κύπρο (53,0%) και την Τουρκία (52,7%)

Συνολικά αυτή η μελέτη, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά αποκαλύπτει ότι η πανδημία έχει διαμορφώσει νέα δεδομένα στο αθλητικό και οικονομικό επίπεδο των συλλόγων. Παρατηρήθηκε αύξηση νέων παικτών που έκαναν το ντεμπούτο τους, μείωση της κινητικότητας των παικτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό των ξένων που αυξήθηκε σταθερά μεταξύ 2009 και 2019, έχει μειωθεί ελαφρώς μετά την πανδημία (41,2%, -0,6%). Εδώ επίσης, η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε για τα πρωταθλήματα μικρής κλίμακας (-2,4%), ενώ παρατηρήθηκε ελαφρά αύξηση στα κορυφαία πρωταθλήματα (+ 0,2%). Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι η πανδημία έχει επιδεινώσει τις ανισότητες μεταξύ των συλλόγων σε όλη την Ευρώπη. Οι μικρότερες ομάδες έπρεπε να μειώσουν τις φιλοδοξίες τους ακόμη περισσότερο από τις μεγαλύτερες. Για πολλές από τις πρώτες, το άμεσο μέλλον εμφανίζεται περισσότερο από ποτέ ως αγώνας για επιβίωση.