Άλλη μια «συμβολή» σε κατεύθυνση ρεαλ-πολιτίκ Με τη γείτονα, δια χειρός Σπ. Λαπατσιώρα….

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε, προσώρας, κατά πόσον έγινε ανάρπαστο το φύλλο της «Εφ.Συν» αυτού του Σαββατοκύριακου, θα το ξέρουμε σε λίγες ημέρες.

Θα έπρεπε, όμως, να αποβεί ανάρπαστο, κάτι διαφορετικό θα ήταν άδικο, τελικώς απογοητευτικό. Και τούτο διότι συν-διενεμήθη –με την ακριβή έκδοση των 3,90€ του φύλλου- περισπούδαστο πόνημα του Σπύρου Λαπατσιώρα, επίκουρου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και γνωστού δραχμιστή, με πρόλογο του Γιάννη Μηλιού, τακτικού καθηγητή ΕΜΠ και Πρόεδρου του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου από το Νοέμβριο του 2016 μέχρι το Φεβρουάριο του 2019. Τίτλος αυτού “ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ”, με τη συνοδευτική ταυτότητα “Μία απάντηση σε όσους θεωρούν ότι η λύση είναι ο εθνικισμός και ο πόλεμος», στο οπισθόφυλλο.
Ωστε “το Αιγαίο” (διαφορετικό, κάπως, είναι το θέμα με “τη Μεσόγειο”) δεν είναι παρά μία…”αμφισβητούμενη περιοχή”, γιά την οποία περίπου συγκρούονται “διεκδικήσεις του Ελληνικού και του Τουρκικού κράτους” με το καθεστώς που το διέπει να τίθεται υπό καθορισμό ως “επίδικο πρόβλημα”, με “εθνικισμό και πόλεμο” ως εναλλακτική επιλογή, πλην απορριπτέα γιά την επίλυσή του, στο πλαίσιο του διεθνισμού και της “φιλίας των λαών”…
Καλά ένας τόσο εμβριθής μελετητής δεν μπήκε στον κόπο να ανατρέξει στο corpus του Διεθνούς Δικαίου, ώστε να βρει/δει προηγουμένως τί προβλέπει η κείμενη διεθνής νομιμότητα βάσει των Διεθνών Συνθηκών, όπως η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 ή η Συνθήκη των Παρισίων του 1947 ή η Σύμβαση γιά το Δίκαιο της Θαλάσσης του 1995, επί παραδείγματι; “Ελληνικές διεκδικήσεις” στο Αιγαίο, όπου η Ελλάς ασκεί δικαιώματα κυριαρχίας σε νήσους, νησίδες και βραχονησίδες, κυριαρχικά δικαίώματα, όπως τα χωρικά ύδατα και ο Εθνικός Εναέριος Χώρος, αλλά και αρμοδιότητες που μάς έχουν εκχωρηθεί από τη διεθνή κοινότητα, μέσω αρμοδίων δικαιοδοτικών Διεθνών Οργανισμών; Γιά σιγά, δίχως βεβαίως και να νοείται ως “ελληνική λίμνη”…
Αλλού είναι το πρόβλημα γιά το Λαπατσιώρα, όπως ευθαρσώς το περιγράφει στη σελ. 135:
«Και στα δύο κράτη οι μαξιμαλιστικές επιδιώξεις ενδύονται τον μανδύα του Διεθνούς Δικαίου. Και τα δύο προβάλλουν αμοιβαία αποκλειόμενες διεκδικήσεις ως μορφές εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου. Σε αυτή την επιχείρηση τα ΜΜΕ, εκατέρωθεν, είναι βασικοί μηχανισμοί οργάνωσης του εθνικιστικού λόγου. Κάθε διεκδίκηση που αφορά το διεθνές επίπεδο, ανοίγει μία φάση διεθνούς διαπραγμάτευσης. Από την ανάλυσή μας προκύπτει, όμως, ότι η διαπραγμάτευση λαμβάνει χώρα “πρώτα” στο εσωτερικό, με στόχο να συγκροτηθεί η “κοινωνική συναίνεση” στη διεκδίκηση, να εμφανισθεί ως “εθνική διεκδίκηση”. Οι διεκδικήσεις του ελληνικού και του τουρκικού κράτους, ακριβώς επειδή έχουν πάρει τη μορφή “εθνικών διεκδικήσεων” στο εσωτερικό κάθε χώρας δεν εμφανίζονται καν ως διεκδικήσεις, αλλά ως το Δίκαιο».
Επιτήδειος ουδέτερος ως προς τα προηγούμενα, ο Λαπατσώρας σπεύδει να μάς εξηγήσει αμέσως πιό κάτω:
«Γνωρίζουμε ότι το δίκαιο αποτελεί μορφή έκφρασης των καπιταλιστικών σχέσεων εξουσίας.Επιπλέον ότι, όπως υποστηρίξαμε στα δύο πρώτα μέρη αυτής της μελέτης το “διεθνές δίκαιο” ορίζει τους κανόνες προβολής των διεκδικήσεων των κρατών ή, αλλιώς, τον “έγκυρο τρόπο” με τον οποίο οφείλουν τα (καπιταλιστικά) κράτη να επιλύουν τις διαφορές τους. Ειδικότερα, όπως δείξαμε στο 2ο μέρος της μελέτης μας, η ειρηνική διευθέτηση διαφορών στο πλαίσιο του “διεθνούς δικαίου” ωθεί τα αντιδικούντα κράτη σε αμοιβαίες υποχωρήσεις από τις ακραίες και μαξιμαλιστικές θέσεις που αρχικά προβάλλουν.Στη βάση αυτή, όσοι διατείνονται ότι υφίσταται ένας «πατριωτισμός» πέραν του “εθνικισμού”, θα έπρεπε να συντάσσονται με την κριτική ενάντια στην κυβέρνηση της χώρας τους, εν προκειμένω του ελληνικού κράτους, με όλες εκείνες τις περιπτώσεις που οι διεκδικήσεις του ερμηνεύουν με μονομερή, άν όχι αυθαίρετο τρόπο, το “διεθνές δίκαιο”…»
Θαυμάσια, λοιπόν: Ο Λαπατσιώρας μάς υποδεικνύει το δέον γενέσθαι, γιά όσον χρόνο εκκρεμεί η κατάρρευση του καπιταλισμού, διότι με την έλευση του σοσιαλισμού θα εκλείψουν δια μαγείας τα προβλήματα ή έστων θα μπουν σε άλλη ρότα. Δηλαδή προτείνει ένα «αντί», που δεν συνιστά θέση. Βεβαίως αποφεύγει να προσδιορίσει σε ποιό σοσιαλισμό αναφέρεται, ποιό μοντέλο έχει κατά νουν, διότι εάν κρίνουμε από το μοντέλο του εκπεσόντος (αν)ύπαρκτου σοσιαλισμού(κομμουνισμού) καλύτερα να τρέχουμε μακρυά!
Πάντως γιά καλό δεν το πράττει, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιάς θολούρας, γιά θέματα τόσο σαφή, ρητά και δεσμευτικά, ως σύννομα με το Διεθνές Δίκαιο εις ό,τι μάς αφορά, ως χώρα. Επί της οποίας, ακριβώς, έρχονται πρόθυμοι και καιροσκόποι να πατήσουν, ώστε να προωθήσουν τις βλέψεις τους…
Διότι αυτό από το οποίο πρέπει να εκκινούν όλες μας οι προσεγγίσεις και επεξεργασίες είναι η ίδια η φύση της Τουρκικής πολιτικής προς την Ελλάδα και όχι μόνον: Δύναμη αναθεωρητική, χώρα που υποσκάπτει με μεθοδικότητα και συστηματικότητα το Διεθνές Δίκαιο, μέσω της προβολής επεκτατικών βλέψεων με τη μορφή μονομερών διεκδικήσεων και της αναδείξεως, παντί τρόπω και μέσω, «προβλημάτων προς επίλυση» , αδιευκρίνιστων κατά κανόνα, μέσω διαλόγου, που συνδυάζεται, όμως με την προβολή απειλών, ακόμη και ισχύος, περιλαμβανομένης και της στρατιωτικής…
Παραδείγματα, ως προς τα ανωτέρω, πολλά, εκ των οποίων βρίθει το πόνημα Λαπατσιώρα. όπως:
1. Γιατί απαιτείται “ρητή διακοίνωση” (και προς ποιόν;…) της Ελληνικής πλευράς (σελ. 96-97) “οτι το FIR δεν συμπίπτει με τον εναέριο χώρο και ότι δεν συνεπάγεται κυριαρχία ή κυριαρχικά δικαιώματα γιά καμία θαλάσσια ζώνη, μαζύ με μία αυτοδέσμευση του τουρκικού κράτους ώστε τα πολεμικά αεροσκάφη να υπάγονται στο σύστημα ελέγχου ασφαλείας πτήσεων των Αθηνών και μία δέσμευση των δύο μερών σε διμερή διαβούλευση γιά ένα κοινό προσδιορισμό των διεθνών αεροδιαδρόμων”;
Όσοι παρακολουθούν στοιχειωδώς την πραγματική κατάσταση βάσει επισήμων ανακοινώσεων γνωρίζουν ασφαλώς ότι, στο χώρο του Αιγαίου, έχουμε αφ’ ενός και κατ’ αρχήν παραβάσεις των Κανόνων Εναερίου Κυκλοφορίας στην περιοχή του FIR Aθηνών και αφ’ ετέρου παραβιάσεις του Εθνικού Εναερίου Χώρου, σε απόσταση ακόμη και κάτω των 6 ν.μ. από ακτές, οι οποίες καταλήγουν και σε υπερπτήσεις. Το συνεχώς διογκούμενο δελτίο καθημερινών προκλήσεων από την ΠΑ της γείτονος, αεροσκάφη της οποίας,, πολλές φορές και οπλισμένα, πραγματοποιούν πτήσεις γιά τις οποίες δεν κατατίθενται προηγουμένως σχέδια πτήσεων, όπως απαιτείται γιά την ασφάλεια των αεροναυτιλομένων, επιβάλλει αναγνώριση γιά τα άγνωστα εισερχόμενα ίχνη και αμέσως αναχαίτιση, με την μετάπτωση από τις παραβάσεις στις παραβιάσεις.
Τί αδυνατεί να αντιληφθεί εξ αυτών ο Λαπατσιώρας; Δεν τού είναι γνωστό ότι ο “τροχονόμος του αέρα” (δηλαδή οι εξουσιοδοτημένες προς τούτο αρμόδιες εθνικές αρχές του FIR Αθηνών από τον ΙCAO) οφείλει να γνωρίζει επακριβώς την πτητική δραστηριότητα στην περιοχή ευθύνης του, από την οποία διέρχονται πολλοί αεροδιάδρομοι στους οποίους κινούνται καθημερινώς χιλιάδες εμπορικές πτήσεις; Πολλώ δε μάλλον όταν τα αεροσκάφη επιφυλακής που σπεύδουν γιά την αναγνώριση των αγνώστων ιχνών “εισπράττουν” επιθετική συμπεριφορά και-ενίοτε- καταγράφουν άκρως επικίνδυνους ελιγμούς με την αιφνιδιαστική είσοδο/έξοδο από ύψη αερροδιαδρόμων;
2. Ωστε αποτελεί “μαξιμαλιστική διεκδίκηση” του Ελληνικού κράτους για υφαλοκρηπίδα στην περιοχή του Καστελόριζου, διότι “δεν στηρίζεται εύλογα στην μέχρι σήμερα άσκηση του Διεθνούς Δικαίου (ούτε στο Διεθνές Δίκαιο γενικά, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη την αρχή της ευθυδικίας) και καταλήγει, στην καλύτερη περίπτωση, να αποτελεί απλώς αρχική διαπαγματευτική βάση, ώστε να διεκδικηθούν καλύτεροι όροι στη συνολική οριοθέτηση, τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο” (σελ.112).Και η μη ενθυλάκωση Ελληνικών νησιών στην Τουρκική υφαλοκρηπίδα, οι γενικές αρχές της οποίας γιά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας βασίζονται στη Σύμβαση γιά το Δίκαιο της Θαλάσσης στην οποία παραπέμπει ο Λαπατσιώρας σε επόμενη σελίδα (σελ. 125) πόσο έχει ληφθεί υπ’ όψιν στο αμέσως προηγούμενο σχόλιό του;
3. Είναι “τυχαίο” ότι στο 5ο κεφάλαιο “Γκρίζες ζώνες” τα Ίμια παρατίθενται και με τη Τουρκική ομομασία Kardak; Ή μετά λόγου γνώσεως επιλεγέν, καθ’ μέτρο δεν αποτελούν “παρακείμενες νησίδες” της Καλύμνου, όπως η Καλόλυμνος που απέχει 1,5 νμ από την Κάλυμνο, κατ’ αντίθεση με τα Ίμια που απέχουν 5,5 ν.μ. από την Κάλυμνο και 3,8 ν.μ. “από τις ακτές του τουρκικού κράτους”, όπως εμφατικώς αναφέρει (σελ. 131)
4. Και κάτι τελευταίο, αλλά εξ ίσου σημαντικό, που δεν θα έπρεπε να διαλάθει της προσοχής του Λαπατσιώρα: Το Διεθνές Δίκαιιο το οποίο αρέσκεται τόσο στην Τουρκία να επικαλείται ως φύλλο συκής στις μονομερείς της βλέψεις και επεκτατικές επιδιώξεις εις βάρος της Ελλάδος, αυτό δεν την δεσμεύει συμβατικώς εις ό,τι αφορά το ΔΔΘ καθ’ ο μέτρο δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος στην σχετική Συνθήκη Montego Bay, σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών του ΟΗΕ, πλην ελαχίστων. Συνεπώς, οσάκις το επικαλούνται στην Τουρκία απλώς αυτοεκτίθενται και προδίδουν την πάγια στρατηγική τους να ανατρέχουν κατά το δοκούν στο Διεθνές Δίκαιο και άλλοτε εξ ίσου να το καταστρατηγούν, όπως π.χ. στο κυρίαρχο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας του οποίου συνεχίζουν να κατέχουν το 38% του εδάφους μετά την εισβολή του 1974, 45 χρόνια έκτοτε. Συνεπώς η απόκλισή τους απο διεθνώς παραδεδεγμένες αρχές του Διεθνούς Δικαίου, τις οποίες ακριβώς ενσωματώνει το ΔΔΘ, θα τούς χαρακτηρίζει και θα τούς συνοδεύει αντιστοίχως. Αυτό δεν αποτελεί λεπτομέρεια και μπορεί να κριθεί αυτοτελώς, ακόμη και με καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής!
Με τέτοιες επισημάνσεις, μεταξύ πολλών άλλων περεμφερών, είναι σαφές τί “σερβίρεται”, με το πόνημα Λαπατσιώρα, σε κατεύθυνση αντίθετη από αυτήν που επιχειρείται να δαιμονοποιηθεί…Διαφαίνεται ότι στο λόμπυ ενός brain storming που διατρέχει οριζοντίως τα τεκταινόμενα, η “συνεκμετάλλευση” προωθείται εντέχνως, σε συνέχεια, ενδεχομένως, σχεδίων συγκυριαρχίας μετά από επίλυση “προβλημάτων” (ποιών άλλων πέραν της υφαλοκρηπίδας και των θαλασσίων ζωνών;…), θα δούμε συντόμως και την αριστερή προσέγγιση στην ίδια κατεύθυνση….Κι εκεί που ξέραμε ότι δεν υπάρχει παρά Τουρκικός αναθεωρητισμός, που εκδηλώνεται με τις μονομερείς, επεκτατικές βλέψεις της γείτονος, κινδυνεύουμε να δούμε ότι και εμείς δεν διαφέρουμε τόσο!
Η “σχολή Ηρακλείδη” φαίνεται πως μεγαλώνει, με τη “σχολή Λαπατσιώρα”, κατά τον οποίο “πολύ περισσότερο γιά την Αριστερά, που ζητούμενό της είναι ο διεθνισμός, η “η φιλία των λαών” και η κοινωνική αλλαγή, βάση αυτής της κριτικής θα ήταν μία οπτική “δικαιοσύνης”, πέραν του υπάρχοντος Δικαίου το οποίο οργανώνει και διευθετεί τη βαρβαρότητα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και των ανταγωνισμών των κρατών-εθνών”(σελ. 136)…Η «Εφ.Συν» προβάλλει ως προξενήτρα στο δεδομένο πολιτικό χώρο στον οποίο κινείται…
Η ιδεοληψία, σε συνδυασμό με την αφέλεια, αναδεικνύεται κάποτε σε επικίνδυνο, εκρηκτικό μείγμα, που βλάπτει σοβαρά, πολύ σοβαρά.
Ας προσέχουμε!
Σεραφείμ Χ. Μηχιώτης