Λαμία: Πολιτιστική πολιτική του Δήμου

Ένα πρόγραμμα δράσης, που να κινητοποιεί όλες τις δημιουργικές και πνευματικές δυνάμεις της πόλης. Προσπάθεια για δημιουργία και ανάδειξη συμμετοχικών θεσμών.

Ο πολιτιστικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ήταν και είναι αναντικατάστατος. Όμως αυτό πρέπει να αποδεικνύεται διαρκώς. Η εκτίμησή μας είναι ότι απουσιάζει από την πόλη της Λαμίας και τα χωριά, εδώ και πολλά χρόνια, μια σαφής και ολοκληρωμένη πρόταση για τον πολιτισμό, που να περιλαμβάνει το σύνολο των πολιτιστικών δράσεων του Δήμου, να έχει ξεκάθαρο στόχο και μόνιμο χαρακτήρα.

Ορισμένες κοινότυπες διαπιστώσεις: Πολλές είναι οι ελλείψεις σε υποδομές και χώρους πολιτισμού. Οι περισσότερες εκδηλώσεις οργανώνονται “από τα πάνω” συνήθως γραφειοκρατικά, με τη λογική “να βγούμε από το καθήκον” ή “να δείξουμε ότι γίνονται εκδηλώσεις∙ κι ό,τι μας κάτσει”. Ενώ άνθρωποι που ασχολούνται με τον πολιτισμό και την τέχνη μένουν αβοήθητοι στο περιθώριο. Κυρίαρχα θέματα της σύγχρονης κοινωνίας, όπως οι τέχνες, η γνώση, η επιστήμη, η θρησκεία, η καθημερινότητα, τα ΜΜΕ, ο ελεύθερος χρόνος και η ψυχαγωγία ιδιαίτερα των νέων και των φοιτητών, η οικογένεια, οι κοινωνικές σχέσεις και η τάση για απομόνωση, δεν αγγίζουν την πολιτιστική πολιτική του δήμου.

Η εμφάνιση της πόλης σ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αλλά ιδιαίτερα του καλοκαιριού, είναι απογοητευτική. Η άναρχη και άτσαλη ρύπανση εντός και γύρω από την πόλη με αφίσες συμπαθών τραγουδιστριών και τραγουδιστών, που πρωταγωνιστούν στα πανηγύρια της περιοχής, είναι αυτό που κυριαρχεί, δίνοντας στους επισκέπτες το στίγμα της αισθητικής του δήμου και λειτουργώντας καταλυτικά στο υποσυνείδητο του δημότη, ιδιαίτερα των νέων.

Για τα παραπάνω αλλά και για πολλά άλλα ακόμη, απαιτείται, κατά τη γνώμη μας, η διαμόρφωση ενός νέου πολιτιστικού προγράμματος δράσης, που θα κινητοποιεί όλες τις δημιουργικές και πνευματικές δυνάμεις του τόπου μας, θα χρησιμοποιεί τα μέσα, τους χώρους και τις υποδομές που διαθέτει η πόλη και ο Δήμος, θα αξιοποιεί την πνευματική μας κληρονομιά, θα έχει διάρκεια όλο το έτος και θα απευθύνεται σ’ ολόκληρη την κοινωνία.

Η δημιουργία συμμετοχικών θεσμών στον πολιτιστικό τομέα είναι ο μοναδικός ίσως δρόμος. Η ενδυνάμωση της Κοινωνίας των Πολιτών, η συμμετοχή των δημοτών σε αθλητικούς, καλλιτεχνικούς και λογοτεχνικούς αγώνες, λαϊκές γιορτές, επικοινωνιακά μέσα και η ένταξη όλων αυτών των προσπαθειών σε συμμετοχικές λειτουργίες, θα πρέπει να είναι συνεχώς στην ημερήσια διάταξη.

Γι’ αυτό προτείνουμε τη συγκρότηση στην πόλη μας Επίτιμου Συμβουλίου Πολιτιστικής Ανάπτυξης και Δράσης με στόχους: Την καταγραφή του καλλιτεχνικού δυναμικού, τη συγκέντρωση των απόψεων ειδικευμένων καλλιτεχνών γύρω από την πολιτιστική ανάπτυξη, τη συγκρότηση της πολιτιστικής επιτροπής του Δήμου από δημότες με γνώμονα την όρεξη για δουλειά και τη διάθεση του χρόνου και την ουσιαστική αναγνώριση του ρόλου των καλλιτεχνών και των ανθρώπων του πνεύματος. Στο Συμβούλιο συμμετέχουν όλοι, όσοι αποδεδειγμένα έχουν έργο καλλιτεχνικό: Λογοτέχνες, ζωγράφοι, μουσικοί, ηθοποιοί και γενικότερα λόγιοι και καλλιτέχνες της περιοχής, καθώς και εκπρόσωποι φορέων με καλλιτεχνική και πολιτιστική δραστηριότητα και εμπλουτίζεται διαρκώς από μέλη, που θα προτείνουν οι ίδιοι οι δημότες.

Μια φορά το χρόνο να γίνεται το Ετήσιο Συνέδριο των μελών του Συμβουλίου, στο οποίο θα καταγράφονται οι απόψεις, παρατηρήσεις και προτάσεις των επίτιμων μελών, θα γίνεται απολογισμός της χρονιάς που πέρασε επικεντρώνοντας στις αδυναμίες, θα γίνεται καταγραφή και αναφορά στις ελλείψεις υποδομών, αιθουσών κλπ και θα ορίζονται οι στόχοι και το διεκδικητικό πλαίσιο για τον επόμενο χρόνο. Θα χαράσσεται το πλαίσιο της πολιτιστικής δράσης για την επόμενη χρονική περίοδο στους βασικούς άξονες, πιθανά χρονοδιαγράμματα, κοινές εκδηλώσεις κλπ και θα ορίζεται το επόμενο Συνέδριο ή και τα έκτακτα, αν εκτιμηθεί ότι κάποιοι λόγοι το επιβάλουν. Θα ξεχωρίζουν οι επιμέρους τομείς – θέατρο, κινηματογράφος, ζωγραφική, μουσική, χορός, λογοτεχνία κλπ – με σκοπό κάθε ένα μέλος να εντάσσεται αυτόματα στον τομέα του, όπου και θα καλείται να ορίσει τον υπεύθυνο του τομέα με πιθανή κυκλική εναλλαγή του ρόλου. Κάθε τομέας θα αναπτύσσει το δικό του πρόγραμμα μέσα στο χρόνο και θα απευθύνεται στην Πολιτιστική Επιτροπή του Δήμου για πιθανή βοήθεια, για το συντονισμό των κοινών εκδηλώσεων, για το κλείσιμο των αιθουσών κλπ.

Με άλλα λόγια πρέπει να αλλάξει ριζικά η αντίληψη σχετικά με την πολιτιστική δραστηριότητα του Δήμου. Οι δραστηριότητες πρέπει να στοχεύουν στην ανάπτυξη του μαζικού πολιτισμού, στη συμμετοχή όσο γίνεται περισσότερων συμπολιτών μας στις γειτονιές, τις συνοικίες και τα χωριά, στα σχολεία και τους χώρους εργασίας. Να “μεταφερθεί” η ευθύνη στους μαζικούς και τους άλλους φυσικούς φορείς του πολιτισμού με την οικονομική στήριξη του Δήμου και την επικουρική εποπτεία με τη λογική της αποκέντρωσης.

Τέλος τη σύνδεση όλων αυτών θα βοηθήσει η έκδοση ενός ενημερωτικού περιοδικού και μιας ιστοσελίδας, που να ενημερώνει γύρω από τα πολιτιστικά δρώμενα στην πόλη μας, να δημοσιεύει απόψεις και κριτικές.

Η συνολική φιλοσοφία και στάση θα είναι διεκδικητική απέναντι στα προβλήματα και ανεξάρτητη από τις προθέσεις της εκάστοτε δημοτικής αρχής. Αυτό ο Δήμος, ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο, καλείται και οφείλει να το σεβαστεί και να αρθεί πάνω από προσωπικές φιλοδοξίες και απόψεις, τις οποίες θα πρέπει να τις καταθέσει στο Συνέδριο ως ισότιμο μέλος των άλλων επίτιμων. Ο ρόλος του Δήμου θα είναι συντονιστικός και επικουρικός και θα υλοποιείται με τους υπαλλήλους – συμβούλους και την Πολιτιστική Επιτροπή
Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι, και ιδιαίτερα ο δήμαρχος, ότι το δημαρχοκεντρικό σύστημα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση εξάντλησε τα όριά του. Ο δήμαρχος διευθύνει και υλοποιεί στόχους, που απορρέουν από προγράμματα, δεσμεύσεις και αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.

Ζούμε σε μια εποχή όπου η συμμετοχή και η κοινή δράση είναι “είδος εν ανεπαρκεία” ίσως και “υπό εξαφάνιση”. Η πρόταση έχει ένα παρελθόν, ας έχει κι ένα μέλλον. Οι εκλογές έρχονται, ο διάλογος ας συνεχιστεί. Τα χέρια χρειάζονται και να ψηφίζουν και να “σηκώνουν” τις ευθύνες, που μας αντιστοιχούν.

Λαμία, 6/5/2019

Στέφανος Σταμέλλος
http://www.e-ecology.gr
https://www.facebook.com/stefanos.stamellos