Απολογισμός του “Προγράμματος Κουνουποκτονίας 2016”
Οι Γενικές Δ/νσεις Αγροτικής Οικονομίας – Κτηνιατρικής και Δημόσιας Υγείας – Κοιν Μέριμνας γνωρίζει στους κατοίκους της περιφέρειας ότι η φετινή χρονιά λόγω των ιδιαίτερα κλιματολογικών συνθηκών ήταν ευνοϊκή για την αναπαραγωγή των κουνουπιών με αποτέλεσμα την εμφάνιση τους από από τα τέλη Μαρτίου μέχρι και τα τέλη Οκτωβρίου.
Από την εξέταση των πρόσφατων δεδομένων προκύπτει ότι η έξαρση στην εμφάνιση κουνουπιών τις τελευταίες ημέρες του Οκτωβρίου οφείλεται στις βροχοπτώσεις και τις υψηλές θερμοκρασίες με αποτέλεσμα την μαζική αναπαραγωγή των κουνουπιών του είδους Ochlerotatus caspius.
Η όχληση που προκαλούν αυτά τα κουνούπια είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά το σούρουπο και υπενθυμίζουμε ότι το συγκεκριμένο είδος δεν αποτελεί φορέα μετάδοσης ασθενειών (ιός Δυτικού Νείλου, ελονοσία) και επομένως δεν υπάρχει κίνδυνος για την Δημόσια Υγεία.
Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και το 2016 υλοποίησε ένα πρόγραμμα ολοκληρωμένης καταπολέμησης κουνουπιών, το οποίο είναι σύμφωνο, με την σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας και περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία των προγραμμάτων καταπολέμησης κοινών και ανωφελών κουνουπιών που πρέπει να ακολουθηθούν πιστά από τους αρμόδιους για την εφαρμογή τους φορείς, ώστε να επιτευχθεί τόσο η περιστολή της όχλησης, όσο και η προφύλαξη του πληθυσμού από τον κίνδυνο ασθενειών. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείου Υγείας αρμόδιοι για την εφαρμογή προγραμμάτων καταπολέμησης φορείς εκτός από τις Περιφέρειες είναι και οι Δήμοι ιδιαίτερα για τις αστικές εστίες που εντοπίζονται εντός των διοικητικών τους ορίων.
Το έργο καταπολέμησης κουνουπιών για το έτος 2016 ξεκίνησε στις 15 Μαρτίου, νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά και έληξε 15 Οκτωβρίου.
Έγιναν παρεμβάσεις σε 334 πόλεις και χωριά στις Περιφερειακές Ενότητες Βοιωτίας, Εύβοιας, Φθιώτιδας και Φωκίδας και εφαρμόστηκε στις εξής επιμέρους ζώνες της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας:
1) Στο περιαστικό σύστημα (ρέματα, κανάλια, πλημμυρισμένες εκτάσεις, σημειακές πηγές, αποθέσεις λυμάτων κ.α.).
2) Σε όλες τις εκτάσεις φυσικού συστήματος, των παραπάνω περιοχών.
3) Στο αγροτικό δίκτυο (ορυζώνες, αποστραγγιστικές τάφροι, αρδευτικά κανάλια κ.α.), καθώς και σε εγκαταλειμμένα πλημμυρισμένα χωράφια που βρίσκονται διάσπαρτα στην περιοχή.
Επίσης έγιναν παρεμβάσεις και σε αστικές εστίες που ανήκουν στην δικαιοδοσία των Δήμων της ΠΣΤΕ όπως (κανάλια, φρεάτια όμβριων, βόθροι, στέρνες, διάφορες ανθρωπογενείς εστίες, πλημμυρισμένες εκτάσεις, σημειακές πηγές, κ.α.) με μοναδικό σκοπό, την βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του έργου καταπολέμησης και την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Στα πλαίσια του συγκεκριμένου έργου ελέγχθηκε το σύνολο σχεδόν των υδάτινων αποδεκτών της ΠΣΤΕ (αρδευτικά, αποστραγγιστικά, ρέματα, κανάλια, κ.α.) σε εβδομαδιαία βάση. Πραγματοποιήθηκαν πάνω από 10.000 δειγματοληψίες σε πάνω από 600 δειγματοληπτικούς σταθμούς σε όλη την ΠΣΤΕ. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα προβαίνουμε και σε χημικές αναλύσεις υδάτων για ανεύρεση υπολειμμάτων εντομοκτόνων.
Η μέθοδος καταπολέμησης που εφαρμόζεται είναι η προνυμφοκτονία. Επιπλέον εφαρμόστηκαν και υπολειμματικοί ψεκασμοί ακμαιοκτονίας ιδιαίτερα σε περιοχές που έχει εντοπιστεί αυξημένη όχληση από τα κουνούπια. Στα πλαίσια της καταπολέμησης πραγματοποιήθηκαν επίγειοι ψεκασμοί συνολικής έκτασης 5.414 στρ. και αεροψεκασμοί στους ορυζώνες της Λαμίας συνολικής έκτασης 23.000 στρ περίπου. Επιπλέον έχουν γίνει ψεκαστικές παρεμβάσεις σε 113.546 σημειακές εστίες (φρεάτια ομβρίων, βόθροι κ.α.).
Κατά τη φετινή χρονιά δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αντιμετώπιση του προβλήματος των κουνουπιών στις περιοχές που έχουν δημιουργηθεί χώροι εγκατάστασης προσφύγων και μεταναστών καθώς σε περιοχές που συνυπάρχουν κουνούπια του γένους Anopheles και άτομα που προέρχονται από χώρες όπου ενδημεί η ελονοσία.
Η καταπολέμηση των κουνουπιών πλέον δεν είναι θέμα μόνο όχλησης αλλά και προστασίας της δημόσιας υγείας και διαχείρισης περιβάλλοντος. Η είσοδος και εγκατάσταση νέων ειδών κουνουπιών όπως το αστικό κουνούπι Aedes albopictus (κουνούπι τίγρης) έχουν αυξήσει τόσο τα επίπεδα της όχλησης (σε περιοχές της ΠΣΤΕ που μέχρι πρότινος δεν αντιμετώπιζαν τέτοιο πρόβλημα), όσο και τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη Δημόσια Υγεία. Στόχος μας είναι ο περιορισμός της όχλησης που προκαλείται από τα κουνούπια καθώς και η μείωση των πληθυσμών των κουνουπιών σε χαμηλά επίπεδα έτσι ώστε να περιοριστεί η πιθανότητα εμφάνισης κρουσμάτων ασθενειών που μεταφέρονται με τα κουνούπια.
Επιτυχία της εφαρμογής του προγράμματος μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι ενώ φέτος είχαμε 13 εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας ( βεβαιωμένα από το ΚΕΕΛΠΝΟ) στην ΠΣΤΕ, δεν είχαμε κανένα εγχώριο κρούσμα.
Η μη εμφάνιση εγχώριων κρουσμάτων στην ΠΣΤΕ τα τελευταία δύο χρόνια, σε αντιδιαστολή με άλλες Περιφέρειες, αποτελεί ένα παράγοντα ικανοποίησης αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μας κάνει να εφησυχάζουμε. Οι πιθανότητες εμφάνισης κρουσμάτων ασθενειών που μεταδίδοντα από τα κουνούπια τα επόμενα χρόνια παραμένει υπαρκτή και μάλιστα τείνει αυξανόμενη.
Η μείωση της όχλησης και η προστασία της δημόσιας υγείας σε καθαρά αστικές εστίες παρόλο που είναι ευθύνη των Δήμων αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την ΠΣΤΕ. Η επιτυχία οποιουδήποτε προγράμματος αντιμετώπισης κουνουπιών σε μια περιοχή εξαρτάται από την σωστή, έγκαιρη και από κοινού οργάνωσή του από τους εμπλεκόμενους φορείς (Δήμους, Περιφέρειες), οι οποίοι έχουν και την ευθύνη της πραγματοποίησής του, σύμφωνα με τις αρμοδιότητές τους. Προς την κατεύθυνση αυτή η ΠΣΤΕ αναπτύσσει δράσεις όχι μόνο στην προσπάθεια καταπολέμησης, αλλά επίσης στην ανάπτυξη της περιβαλλοντικής υγιεινής και της ενημέρωσης τόσο των Δήμων της ΠΣΤΕ όσο και του κοινού
