Η ελληνο-αραβική αστρονομία στην Υπάτη
Το 1ο Συμπόσιο Ελληνο-Αραβικής Αστρονομίας πραγματοποιήθηκε με απόλυτη επιτυχία στις 13 Οκτωβρίου 2012 στο Κακογιάννειο Αστεροσχολείο Υπάτης.
Το Συμπόσιο τελέστηκε υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας και του Υπουργείου Πολιτισμού της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου και συνδιοργανώθηκε από το Δήμο Λαμιέων, το Αιγυπτιακό Μορφωτικό Κέντρο Αθηνών της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, την Τοπική Κοινότητα Υπάτης, το Σύλλογο Ερασιτεχνών Αστρονόμων Φθιώτιδας «ο Ηρακλής» και τον Εκπολιτιστικό – Επιμορφωτικό Σύλλογο Υπαταίων «Οι Αινιάνες».
Στην εναρκτήριο ομιλία του ο Γενικός Δ/ντής Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης κος Πέτρος Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε στους δεσμούς που συνδέουν την Ελλάδα και την Αίγυπτο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ενώ στον χαιρετισμό του ο Dr Ηissam Darwish, Μορφωτικός Ακόλουθος της Πρεσβείας της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στην Ελλάδα και Δ/ντής του Αιγυπτιακού Μορφωτικού Κέντρου Αθηνών αναφέρθηκε στο έργο και τις δράσεις του Κέντρου, στους στόχους του Συμποσίου και στην μελλοντική συνεργασία με τους φορείς της Υπάτης και του Δήμου Λαμιέων γενικότερα. Τις εργασίες του Συμποσίου διεύθυνε ο Δρ Διονύσης Σιμόπουλος, Δ/ντής του Ευγενίδειου Πλανηταρίου της Αθήνας, ο οποίος για μιά ακόμα φορά γοήτευσε το ακροατήριο. Ο πρώτος ομιλητής Δρ Στράτος Θεοδοσίου, καθηγητής Αστροφυσικής-Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέπτυξε το θέμα: Η Αρχαία Αιγυπτιακή Αστρονομία. Μίλησε διεξοδικά για τη συνεισφορά των Αιγυπτίων στην επινόηση και χρήση ενός λειτουργικού ημερολογίου που θα ανταποκρινόταν στις ανάγκες τους. Έτσι δημιούργησαν το λεγόμενο τροπικό ημερολόγιο 365 ημερών, που συμβάδιζε με το ημερολόγιο της φύσης, τις μεταβολές του Νείλου και τη φαινόμενη πορεία του Ήλιου στον ουρανό. Το σφάλμα του ημερολογίου ήταν μία ημέρα κάθε 4 έτη. Έτσι στην εποχή των Πτολεμαίων, το 239 πΧ, αποφασίστηκε να προστίθεται μια ημέρα κάθε τέσσερα χρόνια. Το ημερολόγιο αυτό βελτίωσε ο Έλληνας Αστρονόμος Σωσιγένης και επιβλήθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα το 46 πΧ. Επειδή όμως και αυτό έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια, διορθώθηκε από τον Aloysius Lilius και θεσπίστηκε από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ’, από τον οποίο πήρε το όνομά του, στις 24 Φεβρουαρίου του 1582. Ο δεύτερος ομιλητής Dr Atef M. Abdel-Hamid, καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου και εκπρόσωπος του Υπουργείου Πολιτισμού της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, ανέπτυξε το θέμα: «Η συνεισφορά των Αράβων και του Ισλάμ στην Αστρονομία». Αυτή έγκειται στη διατήρηση και την ανάπτυξη της συσσωρευμένης γνώσης που παρουσίασαν οι προκάτοχοι πολιτισμοί, όπως Αιγύπτιοι, Έλληνες, Ρωμαίοι, Ινδοί, Πέρσες κ.ά.. Ειδικά η μετάφραση της ελληνικής γνώσης στα αραβικά και η μελέτη του Πτολεμαϊκού συστήματος, έπαιξε ζωτικό ρόλο στη διάσωση, αφομοίωση και εφεύρεση νέων θεωριών και τεχνικών από τους Άραβες Αστρονόμους. Ο τρίτος ομιλητής Γιάννης Στόγιας, Αρχαιολόγος-Νομισματολόγος του ΚΙΚΠΕ, ανέπτυξε το θέμα: «… κατά την του σειρίου άστρου επιτολήν … Ουράνια σώματα και ζωδιακά σύμβολα σε Ελληνορωμαϊκα νομίσματα της Αλεξάνδρειας». Στην Αλεξάνδρεια επί Αντωνίνου Ευσεβούς 145 μΧ. εκδόθηκαν κοπές χάλκινων «δραχμών» με οπισθοτύπους που συνδυάζουν ζωδιακό σύμβολο και προτομή πλανητικής μορφής, όπως Κριός και Άρης, Ταύρος και Αφροδίτη, Δίδυμοι και Ερμής, Καρκίνος και Σελήνη, Λέων και Ήλιος, προτομές Ηλίου και Σελήνης, Σαράπιδος και Ίσιδος κ.λπ. Ορισμένες δε παραστάσεις συνάδουν με την ολοκλήρωση ενός κύκλου και την επιστροφή των ουρανίων σωμάτων στην αρχική τους θέση στο στερέωμα για να ξεκινήσει μια καινούρια εποχή. Οι εργασίες του Συμποσίου, αφιερώθηκαν στη μνήμη του Σταύρου Κακογιάννη, του Υπαταίου ευπατρίδη που με την πολύτιμη οικονομική συνεισφορά του, συντέλεσε στην ίδρυση και λειτουργία του Κακογιάννειου Αστεροσχολείου Υπάτης. Μετά τη λήξη των εργασιών του Συμποσίου, ακολούθησε παράσταση του Αιγυπτιακού συγκροτήματος Al Ismailia το οποίο έφθασε στην Υπάτη ειδικά για το συμπόσιο με την αρωγή του Αιγυπτιακού Μορφωτικού Κέντρου Αθηνών και του Υπουργείου Πολιτισμού της Αιγύπτου. Το Al Ismailia είναι από τα πιο γνωστά χορευτικά συγκροτήματα της Αιγύπτου με σημαντικές διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ παραδοσιακού χορού. Στην κατάμεστη Πλατεία Αινιάνων της Υπάτης με τις πολύχρωμες φορεσιές τους που άλλαζαν ανάλογα με την περιοχή προέλευσης των χορών, τους καταπληκτικούς μουσικούς, τον επικεφαλής του χορευτικού γνωστό Αιγύπτιο τραγουδιστή και δάσκαλο χορού Maher Kamal μα πάνω απ’ όλα τους προικισμένους χορευτές και χορεύτριες που με το κέφι τους εντυπωσίασαν το κοινό που χειροκροτούσε και χόρεψε στο ρυθμό τους.
Παρουσίασαν χορούς από διάφορες περιοχές της Αιγύπτου με κορυφαίο τον χορό του Δερβίση που μοιάζει σαν τον κοσμικό χορό των πλανητών γύρω από τον Ήλιο, που βεβαίως, για τους μυστικιστές χορευτές δεν είναι άλλος από τον Αγαπημένο δηλαδή τον Θεό. H Aιγυπτιακή αποστολή επισκέφθηκε τα αξιοθέατα της περιοχής, ενώ σε ιδιαίτερο θερμό κλίμα έγινε η συνάντηση της αποστολής με τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής Αγάθωνος, π. Δαμασκηνό ενώ στη συνέχεια ξεναγήθηκαν στο ιστορικό μοναστήρι. Την Κυριακή το βράδυ η αιγυπτιακή αποστολή βρέθηκε στο Δήμο Λοκρών και έδωσε χορευτική παράσταση στο Κλειστό Γυμναστήριο Λιβανατών ξεσηκώνοντας για μιά ακόμα φορά το πολυπληθές κοινό.