Κινδυνεύουν τα εκθέματα στα μουσεία Δελφών και Γαλαξιδίου
Οι περικοπές των δημοσίων δαπανών πλήττουν την εκπαίδευση, την περίθαλψη, τις συντάξεις και τους μισθούς, τις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας. Ολα πρώτης ανάγκης, όλα αμέσως αντιληπτά όταν περιστέλλονται. Ο πολιτισμός δεν είναι πρώτης ανάγκης, οι περικοπές των δημοσίων δαπανών δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές· άλλωστε το μερίδιο από τον κρατικό προϋπολογισμό ήταν πάντα ισχνό.
Παρά τις δικαιολογημένες επικρίσεις εντούτοις, τα κρατικά κονδύλια προ κρίσης κάλυπταν λίγο-πολύ τις ανελαστικές δαπάνες συντήρησης και φύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς – μιας κληρονομιάς, σημειωτέον, που δεν είναι μόνο εθνική, αλλά σε μεγάλο βαθμό οικουμενική και μάλιστα συγκροτούσα τον πυρήνα της ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Αυτή η κληρονομιά τώρα κινδυνεύει. Οπως κινδυνεύει και στις άλλες μεσογειακές χώρες, τις εν κρίσει ευρισκόμενες, στη γείτονα Ιταλία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία. Η Ελλάδα της ύφεσης και των νεκροζώντανων δημοσιονομικών, είναι υποχρεωμένη να φυλάττει και να συντηρεί 17 μνημεία χαρακτηρισμένα ως παγκόσμιας σημασίας από την UNESCO, μερικές εκατοντάδες μουσεία και συλλογές αρχαιοτήτων, εκατοντάδες αρχαιολογικούς χώρους. Ο προϋπολογισμός του πρώην αυτοτελούς υπουργείου Πολιτισμού έχει περικοπεί ήδη κατά το ένα τρίτο, και είναι βέβαιο ότι ο προϋπολογισμός του 2013 θα είναι ακόμη χαμηλότερος. Φύλακες, αρχαιολόγοι, συντηρητές, δεν επαρκούν: την πλημμελή φύλαξη τη γνωρίζουν ήδη οι ληστές που παραβίασαν ανενόχλητοι την Εθνική Πινακοθήκη και το Μουσείο Ολυμπίας.
Οι αρχαιολόγοι κυκλοφόρησαν ένα βίντεο με μια σκηνοθετημένη κλοπή αγάλματος από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, για να ευαισθητοποιήσουν την ελληνική και διεθνή κοινή γνώμη: «Τα μνημεία δεν έχουν φωνή. Εσύ έχεις!» Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έκρινε το βίντεο προσβλητικό και εισηγήθηκε την απαγόρευσή του. Ετσι, κόπηκε και η φωνή.
Στα προβλήματα φύλαξης προστίθενται προβλήματα συντήρησης: κτιρίων, εγκαταστάσεων, εξοπλισμού, συλλογών. Κατά την προχθεσινή καταιγίδα στη Φωκίδα, τα νερά της βροχής όρμησαν στο Μουσείο Δελφών· αυτό θα επαναλαμβάνεται, αλλά εν τω μεταξύ τα κονδύλια συντήρησης θα περικόπτονται αδιάκοπα. Στο Ναυτικό Μουσείο Γαλαξιδίου, σε μια κιβωτό της νεότερης ιστορίας μας με μοναδικές συλλογές πανευρωπαϊκά, έχει αχρηστευθεί το σύστημα κλιματισμού, θέτοντας σε κίνδυνο πολύτιμα έργα ναυτικής ζωγραφικής και ιστορικά τεκμήρια, όλα από χαρτί ευάλωτο στην υγρασία και τους μύκητες.
Ανάμεσά τους, το ανεκτίμητο Χρονικό του Γαλαξιδίου του μοναχού Ευθύμιου, το βιβλίο που ανακάλυψε στην πατρίδα του ο μέγιστος Κ. Σάθας και τον έστρεψε στην Ιστορία. Εξήντα χιλιάδες ευρώ κοστίζει η ανακαίνιση του κλιματισμού· δύο εκατομμύρια κοστολογήθηκε μόνο η συλλογή χάρτινων τεκμηρίων που έχει δωρήσει ο Κ. Ανιτσάς… Ενα ζωντανό μνημείο του ελληνισμού, ναυτικού, εμπορικού και αστικού, αναζητεί χορηγό-σωτήρα, για 60 χιλιάδες ευρώ, όσο κοστίζει ένα αυτοκίνητο SUV απ’ αυτά που κατακλύζουν την κοσμική Αράχωβα.
Απ’ τους Δελφούς ώς το Γαλαξίδι – του Νικου Γ. Ξυδακη
news.kathimerini.gr
