Οι οικολογικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής
Περισσότερο από το 40% των περιοχών του πλανήτη θα αλλάξουν δραματικά σύσταση έως το 2100 εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, επιφέροντας μη αναστρέψιμες αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον και τα οικολογικά οικοσυστήματα, τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι αλλαγές αυτές συμβαίνουν τόσο γρήγορα, που άνθρωποι, ζώα και φυτά δεν προλαβαίνουν να προσαρμοστούν και να δράσουν κατάλληλα προκειμένου να τις αφομοιώσουν.
Η νέα έρευνα της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διαστήματος (NASA) και του συνεργαζόμενου με αυτήν Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) διαπιστώνει ότι οι κλιματικές αλλαγές θα έχουν δραματικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά και εν τέλει τη δυνατότητα επιβίωσης φυτών και ζώων, καθώς αυτά θα προσπαθούν να μεταβάλλουν τη συμπεριφορά τους προκειμένου να επιβιώσουν στις νέες συνθήκες που θα δημιουργήσει η ολοένα και μικρότερη δυνατότητα ανταπόκρισης του φυσικού περιβάλλοντος στις αλλαγές που συντελούντσι.
Η έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Climatic Change, εκτιμά ότι θα διαρραγεί η υπάρχουσα οικολογική ισορροπία μεταξύ αλληλεξαρτώμενων οικολογικών κοινοτήτων, με αποτέλεσμα μεγάλες αλλαγές στη βιοποικιλότητα τεράστιων περιοχών του πλανήτη.
«Η μελέτη μας εισάγει μια νέα οπτική επί της κλιματικής αλλαγής, εξερευνώντας τις οικολογικές συνέπειες που θα συνεπάγεται η αύξηση [της μέσης θερμοκρασίας] ελάχιστων βαθμών. Ενώ οι προειδοποιήσεις για το λιώσιμο των παγετώνων, της ανόδου της στάθμης των υδάτων και των περιβαλλοντικών αλλαγών είναι ενδεικτικές και σημαντικές, είναι τελικά οι οικολογικές συνέπειες που έχουν μεγαλύτερη σημασία», αναφέρει σχετικά ο Τζον Μπέργκενγκρεν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια.
Με βάση τα υπάρχοντα σενάρια για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, το 40% των παγκοσμίων οικοσυστημάτων τα οποία δεν ανήκουν στους πόλους ή σε ερήμους πρόκειται να υποστούν αλλαγή στη σύστασή τους, αλλαγή η οποία θα υπερβαίνει το 30%. Μεγάλες εκτάσεις οι οποίες καλύπτονται από δάση θα μετατραπούν σε τούντρες, χορτολιβαδικές εκτάσεις και τούντρες σε ερήμους, κτλ. Οι αλλαγές θα μεταβάλλουν δραματικά τις ανάγκες των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών στην προσπάθειά τους για επιβίωση, δεδομένο ήδη υπαρκτό, αν λάβουμε υπόψη τα αυξανόμενα εκατομμύρια μετανάστευσης ανθρώπων και ζώων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής τα τελευταία χρόνια.
Όλο και περισσότερα είδη ζώων θα μεταναστεύουν προκειμένου να επιβιώσουν σε περιοχές άλλων ειδών, με αποτέλεσμα μία καταστροφική μάχη για επιβίωση. Η διαμάχη αυτή θα επηρεάσει δραστικά τον τρόπο ζωής των ειδών αλλά και την πανίδα των εν λόγω περιοχών, θα οδηγήσει σε εκ νέου μεταναστεύσεις ή εξαφανίσεις ειδών και σε διάσπαση της διατροφικής αλυσίδας τοπικών οικοσυστημάτων. Ένα παράδειγμα αυτής της σύγκρουσης που ήδη λαμβάνει χώρα είναι οι πολικές αρκούδες και οι αρκούδες γκρίζλι στις Η.Π.Α. και τον Καναδά.
Καθώς όμως επέρχονται σημαντικές και βαθιές αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον τεράστιων σε έκταση περιοχών, τα ζώα και τα φυτά δεν έχουν τη δυνατότητα να προσαρμοστούν στις μεταβολές των κλιματικών αλλαγών καθώς αυτές γίνονται με ρυθμούς πολύ γρηγορότερους των αντίστοιχων βιορυθμών των οργανισμών.
Οι περιοχές που η έρευνα εκτιμά ότι θα υποστούν τις μεγαλύτερες αλλαγές, είναι η Βόρεια Αμερική (δυτική ακτή Καναδά έως Αλάσκα, κεντρικός Καναδάς, κεντρικές και κεντροδυτικές Πολιτείες των Η.Π.Α), η Μεσόγειος, η υποσαχάρια Αφρική, ιδίως στις περιοχές του ισημερινού, η Μαγαδασκάρη, η περιοχή των Ιμαλαίων και το Οροπέδιο του Θιβέτ καθώς και μία τεράστια έκταση της κεντρικής και ανατολικής Σιβηρίας. (Δείτε εδώ το σχετικό χάρτη της έρευνας)
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι πολλά από τα σημεία που θα κινδυνεύσουν δεν είναι, έως τώρα τουλάχιστον, ευάλωτα από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, καθώς δεν έχουν υποστεί συνέπειες αντίστοιχες άλλων περιοχών (ιδίως στην Αφρική και την Ασία).
Τα συμπεράσματα των ερευνητών προέκυψαν από υπολογιστικό μοντέλο προσομοίωσης το οποίο προβλέπει τι επίπτωση θα έχουν οι κλιματικές αλλαγές σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη, ανάλογα με το φυσικό περιβάλλον το οποίο φιλοξενούν.
Οι προσομοιώσεις της έρευνας έγιναν με βάση τις προβλέψεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (ΙPCC), οι οποίες προβλέπουν διπλασιασμό των εκπομπών ρύπων έως το 2100 και αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας από 2 έως και 4 βαθμούς κελσίου.
(Πηγές: Science Daily, NASA, Environmental News Network)
Φωτό: wikipedia
Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της Μ.Κ.Ο. Σόλων
aris@solon.org.gr
