Εκπαιδεύουμε τα παιδιά στα δικαιώματα τους. Μιλάμε για την προστασία τους απέναντι στη βία
Σύμφωνα με τη σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, κάθε παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται χωρίς διακρίσεις λόγω, για παράδειγμα, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας και χώρας καταγωγής. Κάθε παιδί επίσης έχει το δικαίωμα να προστατεύεται από τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την κακοποίηση, από την πορνεία και την πορνογραφία και από όλες τις άλλες μορφές εκμετάλλευσης.
Κάθε κράτος πρέπει να διασφαλίζει, στο μέγιστο των δυνατοτήτων του, ότι τα δικαιώματα των παιδιών εφαρμόζονται και είναι υπεύθυνο για την προστασία του παιδιού από κακοποίηση από τους γονείς ή άλλους ανθρώπους (1).
Διαβάζοντας τα παραπάνω αναδύονται αυθόρμητα ερωτήματα όπως: αν τα παραπάνω δικαιώματα είναι θεσμικά κατοχυρωμένα τότε γιατί χιλιάδες παιδιά κακοποιούνται καθημερινά; Γιατί τα ποσοστά κακοποίησης ή εκμετάλλευσης των παιδιών παραμένουν υψηλά όχι μόνο στη Ελλάδα αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο;
Σύμφωνα με το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ η σεξουαλική κακοποίηση και η εκμετάλλευση των παιδιών αποτελεί μια πραγματικότητα σε όλα τα μέρη του κόσμου (2) . Η διαπίστωση αυτή καταγράφεται και σε έρευνες στην Ελλάδα χωρίς να μπορεί να υπολογίσει κανείς τα πραγματικά ποσοστά, καθώς το μέγεθος της παιδικής κακοποίησης αποτελεί ένα κρυφό αριθμό, πολλές φορές καλά κρυμμένο πίσω από κλειστές πόρτες που δύσκολα περνούν το κατώφλι του σπιτιού προς το δρόμο της ελευθερίας.
Το φαινόμενο της κακοποίησης του παιδιού αποτελεί μείζον διαχρονικό κοινωνικό πρόβλημα άμεσα συνδεδεμένο με πολιτισμικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Η κοινωνικοοινομική και ηθική κρίση που βιώνει η χώρα μας, και όχι μόνο, τα τελευταία χρόνια αλλά και τα πρόσφατα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλονται λόγω της πανδημίας έχουν συμβάλει στην αύξηση των κρουσμάτων γύρω μας, αλλά και στον εικονικό κόσμο του διαδικτύου.
Η διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών είναι δική μας υποχρέωση, κάθε ένας από εμάς έχει τη δύναμη να βοηθήσει. Συνήθως υπάρχουν σημάδια που μπορεί να μας κινήσουν την υποψία αρκεί να είμαστε ευαισθητοποιημένοι και πρόθυμοι να αναλάβουμε δράση. Τα παιδιά που κακοποιούνται ή που γίνονται μάρτυρες της κακοποίησης κάποιου άλλου ατόμου, παρουσιάζουν αρκετές αλλαγές συμπεριφοράς όπως έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις, βιώνουν αρνητικά συναισθήματα, δυσκολίες προσαρμογής στην καθημερινότητα, προβλήματα στον ύπνο ή στη διατροφή αλλά και εξωτερικά σημάδια όπως οι σωματικές κακώσεις. Η παιδική κακοποίηση ευδοκιμεί στη συγκάλυψη, στην αδιαφορία. Για το λόγο αυτό αυτό πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που την αντιμετωπίζουμε. Απαιτείται η στενή συνεργασία όλων των αρμόδιων επαγγελματιών, η διασύνδεση των υπηρεσιών και η ευαισθητοποίηση των γονιών και των εκπαιδευτικών που αποτελούν συνήθως το δίκτυο ασφαλείας των παιδιών στην προστασία και την εκπαίδευση τους. Μόνο μέσα από μια συλλογική προσπάθεια, αφήνοντας στο περιθώριο τα ταμπού και το στίγμα, μπορούν να έρθουν στο φως όλες οι σκοτεινές υποθέσεις της κακοποίησης και να περιοριστεί το φαινόμενο.
Κάθε παιδί πρέπει να εκπαιδευτεί ανάλογα με την ηλικία του στα δικαιώματα του να μάθει να αναγνωρίζει τη κακοποίηση, να προστατεύεται και κυρίως να ζητάει βοήθεια.
Εάν νομίζεις ότι εσύ ή κάποιος δικός σου άνθρωπος μπορεί να κινδυνεύει μη το κρατήσεις μυστικό. Μίλησε σε άτομα που εμπιστεύεσαι, όπως τους γονείς σου, δασκάλους, φίλους. Μπορείς να πας στην αστυνομία, μπορείς να καλέσεις σε ειδική γραμμή για παιδιά που έχουν πέσει θύματα βίας για να μιλήσεις σε κάποιο άτομο που θα είναι σε θέση να σε συμβουλέψει όπως είναι η 24ωρη Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας 1107 του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η γραμμή 11525 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί», Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-21:00 και η 24ωρη Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά 1056 του Συλλόγου «Χαμόγελο του Παιδιού.
Τζανέτου Βασιλική
Κοινωνική Ανθρωπολόγος MSc
Δομή Φθιώτιδας
ΕΚΨ Π. Σακελλαρόπουλος
*Πηγές :
1. Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης Ηνωμένων Εθνών. Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Ανακτήθηκε 17 Νοεμβρίου 2020 από https://archive.unric.org/el/index.php?option=com_content&view=article&id=26232&Itemid=33
2. United Nation Ανακτήθηκε 17 Νοεμβρίου 2020 από https://news.un.org/en/story%20/2020/%2003/1058501