Ο Φθιώτιδος Συμεών στον τόπο του μαρτυρίου και της μαρτυρίας της Αγίας Ευφημίας
Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Ευφημίας Χαλκηδόνος ιερόυργησε σήμερα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών κατόπιν αρχοντικής προσκλήσεως του οικείου Ποιμενάρχου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος κ.κ. Εμμανουήλ, ο οποίος και παρέστη συμπροσευχόμενος.
Επίσης, παρέστησαν κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως ως ο Βοηθός Επίσκοπος του Αγίου Γέροντος Χαλκηδόνος, Θεοφιλέστατος Δαφνουσίας κ. Σμάραγδος, ενώ στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία έλαβαν μέρος ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκηδόνος, Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης κ. Ευγένιος Καρατζάς, ο εκ των Πατριαρχικών Διακόνων Ιερολογιώτατος κ. Βαρνάβας και ο Διάκονος της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκηδόνος Ευλαβέστατος κ. Αστέριος.
Ο κ. Συμεών τέλεσε την Ακολουθία της Αρτοκλασίας και μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας εξεφώνησε σύντομο λόγο ως ακολούθως:
«Στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου (303 μ.Χ.) καὶ στὸν τόπο τῆς μαρτυρίας (451 μ.Χ.).
Σεβασμιώτατε Ἅγιε Γέροντα Χαλκηδόνος, κύριε μοι Κύριε Ἐμμανουὴλ
Στέκομαι σήμερα ἐκστατικὸς ἐνώπιον τῆς τεραστίου διαμετρήματος ἀρχοντικῆς σας προσωπικότητας, ἡ ὁποία παρεχώρησε στὸν ἐλάχιστο ἐν Ἐπισκόποις, στὴν ταπεινότητά μου, τὴν τιμὴ καὶ εὐλογία νὰ ἀναβῶ στὸν Θρόνο σας, στὴν καθέδρα σας, νὰ ἱερουργήσω στὸ θυσιαστήριο σας, καὶ ἐπιπροσθέτως νὰ μυηθῶ μυσταγωγικῶς στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου καὶ στὸν τόπο τῆς μαρτυρίας τῆς Ἁγίας Ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Εὐφημίας.
Θεοφιλέστατε Ἅγιε Δαφνουσίας κ. Σμάραγδε
Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ πατέρες καὶ ἀδελφοί,
τόπος μαρτυρίου καὶ τόπος μαρτυρίας τοῦτος ὁ ἅγιος τόπος.
Καὶ εἰδικότερα:
1. Μαρτύριον: 303 μ.Χ.
Ἡ Ἁγία Εὐφημία μαρτυρεῖ γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ γιὰ τὴν ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων. Ὅπως μᾶς ἀναφέρει ὁ βιογράφος της “ἦτο θυγάτηρ τοῦ περιφανοῦς καὶ πλουσίου Συγκλητικοῦ Φιλόφρονος καὶ τῆς εὐσεβοῦς καὶ φιλοπτώχου Θεοδοσιανῆς. Ἡ Ἁγία ἐπαιδαγωγήθη «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου» διὸ ἠγάπησε τὸν Χριστό, τὴν παρθενίαν καὶ τὴν μετὰ ζήλου ὁμολογίαν τοῦ Χριστοῦ”.
Συνυπέγραψε ἡ Ἁγία Εὐφημία καὶ μὲ τὸ δικό της αἷμα τὴν θρησκευτικὴ ἐλευθερία, τὴν ἀποδοχή, τὸν διάλογο, τὸν σεβασμὸ στὴν ἑτερότητα. Ἡ διὰ αἵματος ὁμολογία τῆς Ἁγίας Εὐφημίας, ὅπως καὶ ἀμετρήτων ἄλλων μαρτύρων τῶν πρώτων ἰδίως χριστιανικῶν αἰώνων, ἦταν μία οἰκουμενικὴ διακήρυξη ὑπὲρ τῆς ἀνεξιθρησκείας καὶ τοῦ διαλόγου, πρόδρομος, μόλις δέκα ἔτη πρίν, τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Διατάγματος τῶν Μεδιολάνων, ποὺ ἄλλαξε τὸν χάρτη τοῦ μετέπειτα κόσμου, τὸν πολιτισμό του, τοὺς θεσμούς του, τὴν ἐξέλιξη τῆς κοινωνίας μας μέχρι καὶ σήμερα.
Αὐτὸ τὸ μαρτύριο τοῦ διαλόγου, τῆς ἀποδοχῆς τοῦ ἄλλου ἐν μέσῳ ἐξωτερικῶν ἀλλὰ δυστυχῶς καὶ ἐσωτερικῶν ἐχθρῶν, ἐν μέσω καχυποψίας, θεωριῶν συνωμοσίας καὶ ἄλλων ἰδιοτελῶν καθαρὰ ἐμποδίων καὶ προσκομμάτων τὸ διακονεῖ ἀδιάπτωτα, χωρὶς ἐκπτώσεις, χωρὶς συμβιβασμοὺς καὶ ἡ Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία μὲ πρωτομάρτυρα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας τὸν ἐσταυρωμένο τοῦ Γένους, τὸν ἀπὸ Χαλκηδόνος, Παναγιώτατο Οἰκουμενικό μας Πατριάρχη, κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟ.
Κήρυκας ὅμως διαπρύσιος, διαχρονικά, ἀταλάντευτα καὶ ἀφοσιωμένα τῆς καταλλαγῆς, τῆς ἀλληλοκατανοήσεως καὶ τῆς προαγωγῆς τῆς εἰρηνικῆς συνυπάρξεως τῶν ἀνθρώπων καὶ τοῦ ἀλληλοσεβασμοῦ εἶναι καὶ ὁ κοσμήτωρ τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Θρόνου, ὁ πολιὸς Σεβασμιώτατος Γέρων Χαλκηδόνος κ.κ. Ἐμμανουήλ, ὁ καὶ σεπτὸς Ποιμενάρχης ὑμῶν, ὁ ὁποῖος ἐκπροσωπεῖ πανάξια τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ τὴν Ὀρθοδοξία σὲ πλείστους ὅσους θεολογικοὺς διαλόγους καὶ σὲ εὐρύτερες συναντήσεις μὲ τὸν θύραθεν κόσμο, ἐνῶ εἶναι τεραστίας σημασίας γεγονὸς τὸ ὅτι διατηρεῖ τὴν εὐθύνη τοῦ ἀμφίδρομου ἀκαδημαϊκοῦ διαλόγου μὲ τὸν Ἰσλαμισμὸ καὶ τὸν Ἰουδαϊσμό.
Ἡ ἀπαξίωση καὶ ἡ ἄρνηση τοῦ ἄλλου εἶναι ὁ εὔκολος δρόμος. Ὁ δρόμος τοῦ φανατισμοῦ καὶ τοῦ φονταμενταλισμοῦ εἶναι ὁ δρόμος τῶν δειλῶν.
Ὁ Σεβασμιώτατος Ἅγιος Γέρων Χαλκηδόνος κ.κ. Ἐμμανουὴλ ἔχει ἐπιλέξει ὅμως τὸν δρόμο τὸν δύσβατο, τὸν μαρτυρικό, τὸν δρόμο τῆς Ἁγίας Εὐφημίας. Αὐτὸς εἶναι ὁ δρόμος τῆς πρὸς πάντας ἀγάπης, τῆς ἐπιεικείας, τῆς συγχωρητικότητος καὶ τῆς ἀποδοχῆς. Ὁ δρόμος τῶν πραγματικὰ δυνατῶν.
2. Μαρτυρία: 451 μ.Χ.
Τὸ 451 μ.Χ. στὴν Δ´ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο ἡ Ἁγία Εὐφημία δίνει τὴν μαρτυρία τῆς, γιὰ νὰ ἐπικυρώσει τὴν ὀρθὴ πίστη, γιὰ νὰ ἐπιβεβαιώσει μὲ ἔνα θαυμαστό γεγονός, τὸ ὁποῖο ἑορτάζουμε σήμερα, τὴν διάκριση ἀνάμεσα στὴν ἀλήθεια ποὺ σὠζει καὶ ζωοποιεῖ καὶ στὴν αἵρεση, ποὺ θανατώνει, ποὺ νεκρώνει τὴν ἴδια τὴν ζωή.
Τὸ θαῦμα αὐτὸ συνέβη, ὅταν οἱ δύο παρατάξεις, Ὀρθοδόξων καί Αἱρετικῶν, διεφώνησαν στό ἐρώτημα τί ἦταν ὁ Ἰησοῦς Χριστός, Θεός ἤ ἄνθρωπος, καὶ τότε ἀποφάσισαν νά γράψουν τόσο οἱ Ὀρθόδοξοι ὅσο καί οἱ Αἱρετικοί τίς θεολογικές τους ἀπόψεις σέ δύο Τόμους διαφορετικούς. Στήν συνέχεια τοποθέτησαν τούς δύο Τόμους μέσα στὴν λάρνακα τῆς Ἁγίας. Τήν ἑπόμενη ἡμέρα μετά τήν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας ἄνοιξαν τήν λάρνακα καί εἶδαν τόν Τόμο τῶν Ὀρθοδόξων νά τόν κρατᾶ στά χέρια της ἡ Ἁγία καί τόν Τόμο τῶν Αἱρετικῶν νά τόν καταπατᾶ μέ τά πόδια της.
Ἡ Σύνοδος, συγκληθεῖσα τὸ 451 μ.Χ. σὲ αὐτὸν τὸν ἅγιο τόπο, πέρα ἀπὸ τὸ τεραστίας σημασίας κανονικό καὶ διοικητικό της ἔργο, μὲ κορωνίδα τὸν 28ο της Κανόνα, ποὺ ὅρισε ὁριστικὰ καὶ ἀμετάκλητα τὸ πρωτεῖο τῆς ἀλήθειας καὶ τῆς διακονίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου, κατεδίκασε, ὅπως γνωρίζουμε, τόν Μονοφυσιτισµό καὶ τὸν Νεστοριανισμὸ καί συνέταξε τὸν περίφημο δογματικὸ ὅρο τῆς Χαλκηδόνος, μέ τόν ὁποῖο διετύπωσε ὀρθοδόξως τὸ χριστολογικὸ δόγμα, δεχόμενη τὴν πίστη σέ ἕνα Χριστό, «ἐν δύο φύσεσιν, ἀσυγχύτως καὶ ἀτρέπτως» (κατὰ τῶν Μονοφυσιτῶν), καὶ «ἀδιαιρέτως καὶ ἀχωρίστως» (κατὰ τῶν Νεστοριανῶν), δηλαδή θεία καὶ ἀνθρώπινη φύση ἑνωμένες «ἀσυγχύτως καὶ ἀδιαιρέτως ἐν τῷ ἑνί προσώπῳ ἢ τῇ μιᾷ ὑποστάσει τοῦ Θεοῦ Λόγου».
Ἔρχεται ἡ μαρτυρία τῆς Ἁγίας Εὐφημίας νὰ ἐπισφραγίσει τὴν μαρτυρία τῶν 630 Πατέρων τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τῶν ὁποίων τὴν σύναξη θὰ ἑορτάσουμε τὴν προσεχὴ Κυριακή. Ἔρχεται ἡ μαρτυρία τῆς Ἁγίας Εὐφημίας νὰ ἐπιβεβαιώσει ὅτι ἡ Ἐκκλησία μαρτυρεῖ τὴν πίστη της, διατυπώνει τὸ βιωμένο δόγμα της καὶ κανονίζει τὰ τῆς ζωῆς της ὄχι ἀτομικά, ἀλλὰ συνοδικά, πατερικά, ἐκκλησιαστικά. Ἡ Ἁγία Εὐφημία μὲ τὸ θαῦμα, ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα, ὄχι μόνο συνυπέγραψε τὸν Τόμο τῶν Ὀρθοδόξων καὶ “κατήσχυνε” τῶν αἱρετικῶν τὴν πλάνη, ἀλλὰ καὶ ἐπισφράγισε μὲ θαυμαστὸ τρόπο τὸν συνοδικὸ τρόπο ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἐγγύηση τῆς ἁπλανοῦς της πορείας.
Ἡ Ἁγία Ἑυφημία μὲ τὸ θαῦμα της ἔστειλε ἕνα διαχρονικὸ μήνυμα καὶ σὲ ὅλους αὐτοὺς τοὺς κατὰ καιροὺς ἐπηρμένους, ποὺ ἀυτονομοῦνται ἢ ἀκόμη καὶ ἀποτειχίζονται ἀπὸ τὴν συνοδικὴ ἔκφραση τῆς ἀλήθειας τῆς πίστεως, ἀκολουθῶντας ἕνα δικό τους ἰδιοτελῆ μὰ τόσο ἐπικίνδυνο δρόμο.
Ἡ Συνοδικὴ ἔκφραση τῆς ἀλήθειας ἔχει θεματοφύλακα, ἐγγυητὴ καὶ Πρόεδρο τὸν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό μας Πατριάρχη κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟ, τὸ Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο, ποὺ κρατᾶ ἄσβεστη τὴν λυχνία τῆς ὀρθῆς πίστεως ἀνὰ τοὺς αἰῶνας. Συνοδικότητα χωρὶς Πρῶτο δὲν ὑφίσταται, καὶ αὐτὸς ὁ Πρῶτος εἶναι αὐτὸς ποὺ ὅρισε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἐπικύρωσε καὶ μὲ τὸ θαῦμα της καὶ ἡ Ἁγία Εὐφημία: ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης.
Αὐτὴν τὴν σώζουσα ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας διακονεῖ θυσιαστικὰ καὶ ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ.κ. Ἐμμανουήλ. Ὡς πρῶτος μετὰ τὸν Ἕνα ὁμοῦ τε καὶ Πρῶτον, στέκεται ὁ κ.κ. Ἐμμανουὴλ ἀγέρωχος, σοβαρός, συνετός, μετρημένος καὶ ἀριστοκρατικὸς τηρητὴς τῆς κανονικῆς ἀκριβείας, ὑμνητὴς τῶν δικαίων τῆς Ἐκκλησίας καὶ φῦλαξ τῶν ἀρχαίων προνομίων Αὐτῆς.
Σεβασμιώτατε Ἅγιε Γέροντα, κύριε μοι Κύριε Ἐμμανουὴλ
Ὑποβάλλω ἐυλαβῶς τὸν θαυμασμό μου, τὴν τιμὴ καὶ τὴν ἀναγνώριση στὸ σεβάσμιο καὶ ὑπεροχικὸ πρόσωπό Σας.
Δεχθεῖτε τὴν εὐγνωμοσύνη τόσο τὴν προσωπική μου ὅσο καὶ τοῦ πιστοῦ λαοῦ τῆς ταπεινῆς μου ἐπαρχίας.
Νιώθω ὅτι σήμερα, χάρη σὲ αὐτὴν τὴν τεράστια παραχώρηση, ποὺ κάνατε στὸ πρόσωπό μου, ἡ Ἁγία Εὐφημία εὐλογεῖ ἰδιαιτέρως ὅλη τὴν Φθιώτιδα, καὶ ἰδίως τοὺς δυσκολεμένους καὶ ἀναγκεμένους ἐκεῖ ἀδελφούς μας.
Προσφέρατε μέγα δῶρο στὸν λαὸ τῆς περιοχῆς μας καὶ σᾶς διαβεβαιώνουμε ὅτι καὶ ἡμεῖς οἱ σμικροί, στὰ ἱερὰ σεβάσματα τῆς περιοχῆς μας, καὶ ἰδίως στὸ ἄφθαρτο σκήνωμα τοῦ Ὁσίου Βησσαρίωνος, λαβόντος χάρη ὅμοια μὲ τὴν χάρη τῆς ἀφθαρσίας τῆς Ἁγίας Εὑφημίας, θὰ προφέρουμε καὶ θὰ προσφέρουμε ἐν ταῖς προσευχαῖς τὸ παμφίλτατο καὶ ἐράσμιο ὄνομα σας ὄχι μόνο μὲ τὰ χείλη μας, ἀλλὰ κατεξοχήν μὲ τὴν καρδιά μας.
Εἴησαν τὰ ἀρχιερατικά σας ἔτη ὄλβια, μαθουσάλεια, ἐν ἀκλινῇ ὑγείᾳ καὶ μεστὰ θείων χαρίτων».
Ο οικείος Ποιμενάρχης, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ.κ. Εμμανουήλ, στην προσφώνησή του ανέφερε τα εξής:
«Τιμιώτατοι κληρικοί,
Σεμνοί πανηγυρισταί τῆς μνήμης τῆς Ἁγίας μας,
Μανδύαν χαρᾶς καί εὐφροσύνης ἐνδέδυται σήμερον ἡ Ἱερά Μητρόπολις Χαλκηδόνος, ἀνήμερα τῆς μνήμης τῆς Μεγάλης Μάρτυρος καί πολιούχου αὐτῆς Εὐφημίας τῆς πανευφήμου καί ὀλίγας ἡμέρας πρό τῆς ἑορτίου ἀναμνήσεως τῆς ἐνταῦθα συνελθούσης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, διότι ἐπί τοῦ ἱστορικοῦ θυσιαστηρίου αὐτοῦ τῶν Πατέρων μας ἱερουργεῖ τά Ἄχραντα Μυστήρια ἀδελφός προσφιλέστατος καί εὔφημος διά τήν ποιμαντικήν του εὐαισθησίαν, τήν ἄοκνον ἐργατικότητά του, τό ἀνύστακτον ἐνδιαφέρον του διά τήν Ἐκκλησίαν, τήν ἀφοσίωσίν του πρός τόν Θρόνον τῆς Βασιλευούσης καί τό Σεπτόν Πρόσωπον τοῦ Παναγιωτάτου Δεσπότου καί Αὐθέντου μας, τό φιλάγιον τοῦ φρονήματός του καί τήν ἀγαθότητα τῆς ἀρχιερατικῆς καρδίας του.
Ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν ἔχομεν τόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Φθιώτιδος κύριον Συμεών τόν ὁποῖον καί φιλαδέλφως καί ἐξ ὅλης καρδίας ὑποδεχόμεθα καί τόν ὁποῖον παρακαλέσαμε νά εὐλογήσῃ τόν ἐνταῦθα παροικοῦντα Χριστώνυμον λαόν.
Σεβασμιώτατε ἅγιε ἀδελφέ,
Οἱ λόγοι φιλοφρονήσεων δέν ἀρμόζουν τό παράπαν εἰς μίαν τοιαύτην λειτουργικήν Σύναξιν διότι ἡ μόνη εὐφημουμένη εἶναι Εὐφημία, ἡ μεγάλη οἰκοδέσποινα καί Ἀρχόντισσα τῆς Ἐπαρχίας ἡμῶν. Ὅμως οἱ λόγοι πρός τό χαρίεν πρόσωπόν σας προέρχονται ἐκ τῆς συνειδήσεως ἡμῶν καί ἑδράζονται ἐπί τῆς ἀληθείας. Ἡ πολιτεία σας, φίλτατε ἅγιε ἀδελφέ, ἀπό τῆς περιόδου ἀκόμη τῆς ὑπευθύνου θέσεως τοῦ Πρωτοσυγκέλλου τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, ὡς Ἐπισκόπου Θεσπιῶν καί πλέον ὡς ποιμενάρχου τῆς Θεοσώστου Ἐπαρχίας σας, ἀποδεικνύουν περιτράνως ὅτι ἀναδεικνύεσθε ἡμέραν καθ΄ἡμέραν πολύτιμον στέλεχος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ποιμήν γνησιώτατος καί πρόμαχος σθεναρός τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὑποθέσεων δρῶν πάντοτε μετά διακρίσεως, συνέσεως καί σοβαρότητος, διαχειριζόμενος τά θέματα ἐν περισκέψει καί πολλῇ προσοχῇ καί κυρίως μετά φόβου Θεοῦ καί πίστεως εἰς Αὐτόν.
Καλῶς ἤλθατε, ὡς εὖ παρέστητε, ἀδελφέ ἅγιε Φθιώτιδος. Ἄξιον τό προσκύνημά σας ἐδῶ εἰς τήν εὐλογημένην γῆν τῆς Μητροπόλεως Χαλκηδόνος τῆς σήμερον πανηγυριζούσης, ἀλλά κυρίως καί πρωτίστως εἰς τήν Μεγάλην τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν, καί τάς Αὐλάς Της, εἰς τόν Πατριάρχην τοῦ Γένους, τόν μεγάλον Πατριάρχην Βαρθολομαῖον, ὁ Ὁποῖος μέ τό σφρίγος καί τόν Ἀποστολικόν Του ζῆλον συνεχίζει ἐπί τῶν ἐπάλξεων τῆς πίστεως νά δίδῃ τήν καλήν μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί νά ἐμπνέῃ ἅπαντας ἡμᾶς οἱ ὁποῖοι εἴμεθα ἰδικά Του πνευματικά τεκνία καί ἐλάχιστοι ἐν Κυρίῳ συνεργοί Του ὑπό τά σοφά καί ἡγιασμένα κελεύσματά Του.
Εὐχαριστοῦμε θερμῶς διά τήν ἀποδοχήν τῆς προσκλήσεως καί τήν τέλεσιν τῆς σημερινῆς πανηγύρεως τῆς Ἁγίας μας. Ἡ εὐχή της νά σᾶς συνοδεύῃ πάντοτε εἰς μίαν εὔφημον καί ἀφνειᾶν ποιμαντορίαν ἐν τῷ ἀμπελῶνι τῆς ἀρχοντικῆς Ρούμελης πρός δόξαν Θεοῦ καί τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας, εἰς τέρψιν καί ἀγαλλίασιν τοῦ ἱεροῦ κλήρου καί τοῦ εὐλαβοῦς λαοῦ ὑμῶν.
Καλῶς ὡρίσατε!»
Φώτο: Απόστολος Ντόβας