Αγιά Σοφιά το «μέγα μοναστήρι»
Η Αγία του Θεού Σοφία ο περίλαμπρος ναός της Κωνσταντινούπολης αποτελεί αρχιτεκτονικό επίτευγμα για την εποχή του καθώς είναι βασιλική με τρούλο ο οποίος έχει πολλά ανοίγματα τα οποία δίνουν την εντύπωση ότι ο τρούλος αιωρείται. Είναι ο ναός του Ανθέμιου και του Ισίδωρου δύο ευφυών αρχιτεκτόνων και ταυτόχρονα ο ναός του Ιουστινιανού ο οποίος ανέκραξε κατά την παράδοση «Νενίκηκά σε Σολομών» όταν μπήκε για πρώτη φορά στο εσωτερικό της εκκλησίας.
Η Αγία Σοφία αποτέλεσε το σύμβολο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το σύμβολο της κοσμικής εξουσίας των αυτοκρατόρων και το σύμβολο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το σύμβολο της θρησκευτικής και όχι μόνο εξουσίας, των Πατριαρχών. Κυρίως, όμως, αποτέλεσε το σύμβολο της θρησκευτικής πίστης των απλών χριστιανών που στο μνημείο λάτρευαν την αγάπη και τη χάρη του Θεού. Έχει ταυτιστεί περισσότερο με την Παναγία που ένθρονη βρεφοκρατούσα ευλογεί τους πιστούς από την κόγχη του Ιερού και ως κτήριο δεσπόζει επιβλητικό κατά την είσοδο κάποιου στο Βόσπορο, δηλώνοντας ακόμη και σήμερα τη μεγαλοπρέπεια του Βυζαντίου και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού.
Η Αγιά Σοφιά, όπως ο απλός λαός ονόμασε την εκκλησία, είναι σημείο αναφοράς του ορθόδοξου χριστιανισμού και του ελληνισμού, η λαϊκή παράδοση αποτύπωσε την αγάπη και τη λατρεία της στα δημοτικά τραγούδια, η εκκλησία με «τετρακόσια σήμαντρα κι εξηνταδυό καμπάνες» ήταν το κέντρο της ελπίδας για την απελευθέρωση του γένους. Η Μεγάλη Εκκλησία όμως σώπαινε, όπως και η Παναγιά της κόγχης του ιερού καλυμμένη από τους τούρκικούς σοβάδες, αφού η εκκλησία είχε μετατραπεί σε μουσουλμανικό τέμενος προς επίδειξη της οθωμανικής κυριαρχίας στην Ανατολή και κυρίως στην Πόλη. Γι΄ αυτό και ο λαός την παρηγορεί: «Σώπασε Κυρά Δέσποινα, και μην πολυδακρύζεις, πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας θα ‘ναι.», δηλώνοντας έτσι την άσβεστη επιθυμία των Ελλήνων να ανακτήσουν τη σκλαβωμένη γη, τις αλύτρωτες πατρίδες.
Η ζωή όμως έχει άλλη άποψη και ποτέ η Πόλη κι η Αγιά Σοφιά δεν απελευθερώθηκαν όπως οι Έλληνες προσδοκούσαν το μνημείο όμως έγινε μουσείο αφού ο τότε Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας, Κεμάλ Ατατούρκ την μετέτρεψε σε μουσείο επισημαίνοντας ότι υπηρέτησε τις δυο θρησκείες. Σήμερα ένας επίδοξος «σουλτάνος» αποφάσισε να ξανακάνει την Αγιά Σοφιά τζαμί κι όλοι αντιλαμβανόμαστε το γιατί.
Ο κ. Ερντογάν προσπαθεί να διαλύσει το κοσμικό κράτος της Τουρκίας και να επαναφέρει τον ισλαμικό τρόπο ζωής για να εδραιωθεί στη χώρα του ως ένας νέος ηγέτης που αφουγκράζεται το συναίσθημα του λαού του. Οι ηγέτες όμως που λειτουργούν με γνώμονα τις συναισθηματικές αντιδράσεις των λαών και δεν σέβονται τους νόμους είναι απαίδευτοι δημαγωγοί σύμφωνα με το Σωκράτη, έτσι ένας απαίδευτος «ηγέτης» πιστεύει ότι η ιστορία και ο πολιτισμός αιώνων θα διαγραφεί επειδή ο ίδιος θα προσευχηθεί στην Αγία Σοφία…
Οι ηγέτες όμως δεν έχουν ανάγκη από φιέστες επίδειξης της δύναμής τους είναι ικανοί να οδηγούν το λαό τους στην ευημερία, στον πολιτισμό, στις αξίες της δημοκρατίας και της συνεργασίας με άλλους λαούς, στις αξίες της ειρήνης της ανεκτικότητας και της συνύπαρξης με τον άλλο, του σεβασμού και της παιδείας, διαφορετικά είναι θλιβερά κακέκτυπα. Οι ηγέτες έχουν σοφία, ξέρουν ιστορία και σέβονται τις οικουμενικές αξίες και τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά κάθε λαού. Ένας τέτοιος ηγέτης ποτέ δεν θα μετέτρεπε τη Αγία Σοφία σε τζαμί όχι γιατί ήταν χριστιανική εκκλησία αλλά γιατί είναι σύμβολο μιας μεγάλης αυτοκρατορίας και μιας ολόκληρης εποχής που έδωσε τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά της σε όλο τον κόσμο και που, είτε το αναγνωρίζουν είτε όχι οι γείτονες, έδωσε και σ΄αυτούς!
Είναι αδιανόητο λοιπόν τον 21ο αιώνα ένας άνθρωπος που θέλει να λέγεται ηγέτης να πισωγυρίζει το λαό του και να καλλιεργεί τη μισαλλοδοξία και το θρησκευτικό φανατισμό, όταν η ανθρωπότητα προχωράει με επιστημονικές ανακαλύψεις στο μέλλον κι έχει απελευθερωθεί από τα δεσμά της αμάθειας και της δεισιδαιμονίας. Η Αγία Σοφία ήταν, είναι και θα παραμείνει το σύμβολο μιας ιστορικής εποχής σε επίπεδο επιστημονικό (αρχιτεκτονική), θρησκευτικό και κοσμικής εξουσίας, η Μεγάλη Εκκλησία των Βυζαντινών αυτοκρατόρων, η εκκλησία της Βυζαντινής τέχνης, των Πατριαρχών και η αγαπημένη Αγιά Σοφιά του χριστιανικού κόσμου. Η Αγιά Σοφιά το «μέγα μοναστήρι»!
