Το Ευρωπαϊκό Έργο LIFE AgroStrat για το φυστίκι και την προστασία του εδάφους Διήµερες διοργανώσεις στη Λαµία
Το έργο LIFE AgroStrat “Αειφόρες στρατηγικές για τη βελτίωση σοβαρά υποβαθµισµένων αγροτικών περιοχών: Το παράδειγµα της καλλιέργειας του κελυφωτού φυστικιού” είναι ένα φιλόδοξο 5-ετές Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα, το οποίο, χρησιµοποιώντας ως παράδειγµα την καλλιέργεια του κελυφωτού φυστικιού, προβλέπει την ανάπτυξη ολοκληρωµένης στρατηγικής για
την αειφόρο διαχείριση των εντατικά καλλιεργούµενων περιοχών της Μεσογείου.
Το έργο επικεντρώνεται και στην εκµετάλλευση και αξιοποίηση των αποβλήτων αποφλοίωσης των κελυφωτών φυστικιών, τα οποία συνήθως διατίθενται χωρίς προηγούµενο έλεγχο σε εδάφη ή καλλιέργειες. Καθώς η ποιότητα του εδάφους είναι ένας κρίσιµος παράγοντας για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής ευαισθησίας του οικοσυστήµατος, κυρίως στις Μεσογειακές χώρες, λόγω των
ιδιαίτερων κλιµατολογικών συνθηκών, η προστασία του, καθώς και των υδάτων, σε αυτές τις περιοχές είναι βασικοί στόχοι του έργου.
Ανάµεσα στα επιτεύγµατα του έργου ειναι :
1. Προσδιορισµός κατάλληλων Δεικτών Ποιότητας εδάφους οι οποίοι θα διευκολύνουν την
αξιολόγηση της ποιότητας του εδάφους, την παρακολούθηση της υποβάθµισής του και την
αξιολόγηση του κινδύνου ερηµοποίησης σε περιοχές όπου καλλιεργούνται φυστικιές και
διατίθενται απόβλητα.
2. Αξιοποίηση των αποβλήτων αποφλοίωσης κελυφωτών φυστικιών για την παραγωγή κόµποστ
(compost). Αναπτύχθηκε µεθοδολογία κοµποστοποίησης των αποβλήτων και παρασκευάστηκαν
κόµποστς πολύ καλής ποιότητας, τα οποία ικανοποιούσαν τις Ευρωπαϊκές απαιτήσεις για
προϊόντα ECO LABEL. Στην κοµποστοποίηση χρησιµοποποιήθηκε και φυσικός ζεόλιθος ώστε
να επιτευχθεί τελικό προϊόν το οποίο µπορεί να χρησιµοποιηθεί ως λίπασµα αργής
αποδέσµευσης. Είναι σηµαντικό ότι δεν υπάρχει προηγούµενο αξιοποίησης αποβλήτων
αποφλοίωσης φυστικιών και κυρίως παραγωγής εµπορεύσιµου κόµποστ.
3. Μελέτη των ενεργειακών καταναλώσεων της καλλιέργειας κελυφωτού φυστικιού έτσι ώστε να
είναι πλέον εφικτό να προσδιοριστούν οι πρακτικές εκείνες µε τις µεγαλύτερες καταναλώσεις,
οι οποίες επιφέρουν περιβαλλοντικές και οικονοµικές επιβαρύνσεις.
4. Κατασκευάστηκαν φορητές συσκευές µέτρησης του pH, της υγρασίας και της ηλεκτρικής
αγωγιµότητας του εδάφους µε τις οποίες µπορεί κάθε παραγωγός να ελέγχει µόνος του την
ποιότητα του εδάφους στο χωράφι του.
5. Δηµιουργήθηκε ειδικό λογισµικό (software) παρακολούθησης εντατικά καλλιεργούµενων
εδαφών το οποίο διατίθεται δωρεάν από την ιστοσελίδα του έργου (http://www.agrostrat.gr) και
µπορεί να χρησιµοποιηθεί από ιδιώτες παραγωγούς, συνεταιρισµούς καθώς και τοπικές και
περιφερειακές αρχές.
Το Λογισµικό Διαχείρισης Καλλιέργειας παρέχει συµβουλευτικές υπηρεσίες σχετικά µε:
• την ποιότητα του εδάφους, του νερού άρδευσης, των κόµποστς αλλά και οργανικών
αποβλήτων
• την ορθολογική λίπανση καλλιέργειας κελυφωτού φυστικιού
• τη χρήση κόµποστς και οργανικών υλικών και αποβλήτων για λίπανση
• την καταλληλότητα περιοχών για διάθεση υγρών και στερεών γεωργικών αποβλήτων
Οι τρεις δυνατότητες του Λογισµικού Διαχείρισης Καλλιέργειας είναι:
Αξιολόγηση
Εισάγοντας τα αποτελέσµατα της χηµικής ανάλυσης, το λογισµικό παρέχει αξιολόγηση της
ποιότητας του εδάφους, του νερού άρδευσης, των κόµποστς αλλά και άλλων οργανικών υλικών
και στερεών οργανικών αποβλήτων.
Συµβουλευτική
Δηλώνοντας τα αποτελέσµατα της χηµικής ανάλυσης και την ακριβή θέση των
καλλιεργούµενων χωραφιών, είτε εισάγοντας τις συντεταγµένες είτε βρίσκοντας τα χωράφια σε
χάρτες στο διαδίκτυο, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να πάρει συµβουλές λίπανσης.
Στην περίπτωση της Αίγινας, το λογισµικό αξιολογεί τα αποτελέσµατα των χηµικών αναλύσεων
του εδάφους, του νερού άρδευσης, και των οργανικών πρόσθετων τα οποία εισάγονται από το
χρήστη, ενώ στην περίπτωση κατά την οποία κάποιες εδαφικές παράµετροι δεν παρέχονται από
τη χηµική ανάλυση, αυτές εισάγονται αυτόµατα από ειδικούς εδαφικούς θεµατικούς χάρτες που
έχουν φτιαχτεί για το νησί. Τελικά, προκύπτει η κατάλληλη συµβουλευτική λίπανσης, η οποία
και δίνεται στο χρήστη. Για τις υπόλοιπες περιοχές, για την παροχή συµβουλευτικής το
λογισµικό θεωρεί µόνο τα αποτελέσµατα της χηµικής ανάλυσης που θα εισαχθούν από το
χρήστη. Το λογισµικό µπορεί όµως να προσαρµοστεί και σε άλλες περιοχές, κι εφόσον
δηµιουργηθούν και εισαχθούν σε αυτό οι κατάλληλοι χάρτες, είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν
όλες οι δυνατότητες συµβουλευτικής, ακόµη και αν δεν δίνεται η χηµική ανάλυση του εδάφους.
Σύνδεση µεΣυνεταιρισµού,ςΤοπικέςκαιΠεριφερειακέςΑρχές
Αυτή η µοναδική δυνατότητα του λογισµικού συνδέει τους παραγωγούς, εφόσον το επιθυµούν,
µε Κέντρα Διαχείρισης, όπως για παράδειγµα συνεταιρισµούς, Δήµους και Περιφέρειες µέσω
του διαδικτύου. Με τον τρόπο αυτό, οι παραγωγοί µπορούν να λάβουν πρόσθετες συµβουλές
από τους επιστήµονες των Κέντρων Διαχείρισης. Η εφαρµογή αυτή του λογισµικού υποστηρίζει
επίσης τη δικτύωση µεταξύ των παραγωγών.
Εκτός από τις δυνατότητες επικοινωνίας µεταξύ αρχών και παραγωγών, τα Κέντρα Διαχείρισης
µπορούν να συλλέξουν, αποθηκεύσουν και επεξεργαστούν πληροφορίες από τις
καλλιεργουµενες εκτάσεις και να δηµιουργήσουν τους δικούς τους θεµατικούς χάρτες, τους
οποίους µπορούν να εισάγουν στο λογισµικό, να επεξεργάζονται και να ανανεώνουν σύµφωνα
µε την πληροφορία που λαµβάνουν από τους συνδεδεµένους παραγωγούς.
Σύστηµα Αξιολόγησης εδάφους για διάθεση ή επαναχρησιµοποίηση αποβλήτων
Αναπτύχθηκε, και περιλαµβάνεται στο λογισµικό, µεθοδολογία αξιολόγησης καταλληλότητας
εδαφών µε χρήση Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών (GIS) για ελεγχόµενη, αειφόρο και
χωρίς περιβαλλοντικούς κινδύνους χρήση ή διάθεση των υγρών και στερεών αποβλήτων
επεξεργασίας κελυφωτών φυστικιών. Γνωρίζοντας τη σύσταση των αποβλήτων µπορούν να
προσδιοριστούν οι κατάλληλες θέσεις για τη διάθεσή τους ή την επαναχρησιµοποίησή τους
καθώς και οι σωστές δόσεις εφαρµογής.
Τέλος το έργο LIFE AgroStrat διοργανώνει δράσεις ευρείας διάδοσης των αποτελεσµάτων και
επιτευγµάτων του, τόσο σε καλλιεργητές κελυφωτού φυστικιού στην Ελλάδα όσο και σε ολόκληρη
τη Μεσόγειο, έτσι ώστε να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι Έλληνες παραγωγοί αλλά
και παραγωγοί άλλων Ευρωπαϊκών χωρών προς όφελος της Ελληνικής Οικονοµίας, της Οικονοµίας
των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης και της προστασίας του Μεσογειακού
Περιβάλλοντος
Το έργο LIFE AgroStrat συνχρηµατοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
16 Δεκεµβρίου 2015: Εκπαιδευτικό Σεµινάριο στο Λογισµικό Διαχείρισης Καλλιέργειας, 7:00 µµ,
Εγκαταστάσεις ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Κέντρο Βαρδατών
17 Δεκεµβρίου 2015: Ηµερίδα στις 11:00 π.µ. στο Συνεδριακό Κέντρο Κάστρου Λαµίας
